Έχετε άραγε σκεφτεί ποτέ, πως έτυχε οι ίδιοι να στρέψετε μια κατάσταση σε βάρος σας, μόνο και μόνο εξαιτίας των αρνητικών σας σκέψεων;
Στο βιβλίο του, «Ροή: Η ψυχολογία της Ευτυχίας», ο Μ. Τσικζεντμιχάι φαίνεται να προσπαθεί να διεκδικήσει τα πρωτεία για την εφεύρεση μιας φόρμουλας, η οποία κατά τη γνώμη του αρκεί, για να προκαλέσει την έκκριση αμέτρητων ορμονών ευτυχίας. Όπως αποδεικνύεται, δεν πρόκειται για κάτι εξειδικευμένο, βασισμένο σε σύνθετες σκέψεις και μαθηματικές εξισώσεις. Αντιθέτως, αφορά κάτι αρκετά απλό. Την κατάσταση ροής, όπως ο ίδιος την ονομάζει.
Βάσει της θεωρίας αυτής, η ανθρώπινη ευτυχία συνίσταται, αφενός στην αρμονική πορεία της καθημερινότητας, αφετέρου στην πλήρη αφοσίωση σε ό,τι κάνουμε. Λίγο πιο αναλυτικά, μπορούμε να πούμε ότι έτσι όπως γίνεται η εναλλαγή μεταξύ των κομματιών σε μια συναυλία, με απόλυτη συστοιχία, αντίστοιχη ροή θα πρέπει να έχουν και οι δραστηριότητες μας, καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας. Εξίσου σημαντικό είναι, επίσης, σε κάθε μας ενέργεια να παραδίδουμε το «είναι» μας, να αφοσιωνόμαστε ψυχή τε και σώματι. Να νιώθουμε δηλαδή όσο περισσότερο γίνεται κάθε πράξη και κάθε λέξη μας. Και όλο αυτό γιατί, στην τελική, το να νιώθει κανείς τα πάντα έντονα, είναι ευτυχία. Ακόμα και η πιο θλιβερή κατάσταση, πιο πολλά έχει να σου προσφέρει όταν μαθαίνεις από αυτήν, παρά όταν την προσπερνάς και καταλήγεις να κάνεις τα ίδια λάθη ξανά και ξανά.
Ένα μεγάλο κομμάτι της θεωρίας της ευτυχίας του Τσικζεντμιχάι βασίζεται σε μια, συνήθως έμφυτη, τάση του ανθρώπου για αρνητισμό. Η υπερανάλυση καταστάσεων, οι δεύτερες, οι τρίτες και οι τέταρτες επανεξετάσεις της ίδιας υπόθεσης, τείνουν να οδηγούν το μυαλό σε επίφοβους στοχασμούς και δυσάρεστες σκέψεις. Όλα αυτά τα «και αν» δεν είναι απλά ενδεχόμενα, αλλά αρνητικές προοπτικές, δημιουργήματα του φόβου, που καταλήγουν να μας κρατάνε στάσιμους.
Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι ίσως, τελικά, τα πράγματα μπορεί να είναι πιο απλά απ’ ότι δείχνουν. Πόσο συχνά έχει συμβεί, άλλωστε, να ανησυχούμε για κάτι που εν τέλει, ποτέ δεν συνέβη; Ίσως, για να νιώσουμε πιο γεμάτοι και ικανοποιημένοι από τη ζωή που ζούμε, αρκεί να αντικαταστήσουμε το φόβο με το θάρρος, το σκέφτομαι με το νιώθω, το διστάζω με το πράττω. Ίσως να πρέπει να σταματήσει να μας αγχώνει η πολυπλοκότητα ορισμένων καταστάσεων και απλά να τα βρούμε με τα flows της ζωής…
