Γράφει η Μαρία Μαθιουδάκη, αναγνώστρια του Neopolis
Tα Χριστούγεννα πέρασαν και σταδιακά οδεύουμε προς το τέλος της εορταστικής περιόδου. Γιορτινές μουσικές που μπερδεύονται με τη μυρωδιά από τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες γεμίζουν τον αέρα, δρόμοι πλημμυρισμένοι από κόσμο που θέλει να αγοράσει δώρα, στολισμένα έλατα και λαμπιόνια είναι μερικά από τα αναπόσπαστα στοιχεία αυτών των ημερών.
Μέσα στο φρενήρες κλίμα ενθουσιασμού των γιορτών όλοι είναι ευτυχισμένοι-σωστά; Λάθος.
Πολλοί άνθρωποι είτε νέοι είτε μεγαλύτερης ηλικίας αδυνατούν να συμμερισθούν το γενικό αυτό αίσθημα χαράς και πληρότητας που συνοδεύει τις διακοπές των Χριστουγέννων. Η εορταστική τους διάθεση έχει αντικατασταθεί από ένα ήπιο και παροδικό αίσθημα δυσθυμίας (δεν πρέπει να το μπερδεύουμε με την κατάθλιψη), μία ανεξήγητη για τους υπολοίπους μελαγχολία.
Για την πλειοψηφία η περίοδος των γιορτών είναι συνώνυμο της διασκέδασης. Μία μερίδα όμως των ανθρώπων αυτή την περίοδο βιώνει αισθήματα θλίψης και άγχους, ένα φαινόμενο γνωστό ως «Holiday Blues» (η μελαγχολία των γιορτών). Έτσι, ενώ οι περισσότεροι προσμένουν με ανυπομονησία την έναρξη των εορτών ταυτίζοντας τις με εορταστικά τραπέζια με φίλους, χορό, ταξίδια και άφθονο γέλιο, οι άνθρωποι που βιώνουν την εποχιακή αυτή δυσθυμία κλείνονται στον εαυτό τους και επιδίδονται σε διαδικασίες ενδοσκόπησης, αποτίμησης της ζωής τους, ανάλυσης των λαθών κ.α. προκαλώντας με αυτό τον τρόπο στον εαυτό τους άγχος, αγωνία για το μέλλον και συναισθήματα ανασφάλειας.
Το Holiday Blues συνοδεύεται από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Υψηλά επίπεδα άγχους
- Χαμηλή διάθεση και ενεργητικότητα
- Προβλήματα ύπνου
- Άρνηση συμμετοχής σε ευχάριστες δραστηριότητες, επιθετικότητα
Γιατί όμως να συμβαίνει αυτό, ιδιαίτερα σε μία περίοδο εμποτισμένη με χαρά και αγάπη;
Σημαντικότατο ρόλο διαδραματίζουν οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες. Πολλές φορές τα άτομα, τα οποία παρουσιάζουν συμπτώματα «Μελαγχολίας των γιορτών» νιώθουν μοναξιά, η οποία πηγάζει είτε από κάποιο χωρισμό, είτε από απώλεια αγαπημένου προσώπου, ή από συναισθηματική απομάκρυνση από το φιλικό-οικογενειακό περιβάλλον (συνήθως σε αυτή την ομάδα ανήκουν άτομα τρίτης ηλικίας).
Επίσης όλοι μας κουβαλάμε έντονες μνήμες από τις γιορτές περασμένων χρόνων. Έτσι, η σύγκριση του παρελθόντος με το παρόν και η υπερίσχυση του παρελθόντος έναντι του παρόντος μπορεί να μετατρέψει τη χαρά σε ένα αρνητικό συναίσθημα. Συχνότερη και επικρατέστερη αιτία αυτής της φαινομενικά ανεξήγητης μελαγχολίας είναι η μη πραγματοποίηση των υψηλών προσδοκιών για τον τρόπο εορτασμού των ημερών αυτών, οι οποίες συνήθως είναι και μη ρεαλιστικές. Αυτή η απόσταση μεταξύ της πραγματικότητας και του ιδανικού που έχει πλάσει κάποιος στο μυαλό του, του εξιδανικευμένου, προκαλεί συναισθήματα απογοήτευσης, ανεπάρκειας και φυσικά άγχος. Καθοριστική και η συμβολή της οικονομικής κατάστασης ειδικά για εμάς τους Έλληνες, που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια μία συνεχή οικονομική ύφεση. Σωματική κούραση, εκνευρισμός, γρήγοροι ρυθμοί ζωής σε συνδυασμό με ψυχολογική πίεση με σκοπό την οικονομική εξασφάλιση και την επιθυμία ανταπόκρισης στις πλασματικές απαιτήσεις των εορτών-θυμηθείτε το ποσό που έχετε ξοδέψει μόνο για τις βραδινές σας εξόδους κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών- εξουθενώνουν πολλούς ανθρώπους αφαιρώντας κάθε αίσθημα χαράς και επιθυμίας για συμμετοχή στο εορταστικό κλίμα.
Ωστόσο η «Μελαγχολία των γιορτών» δεν παύει να αποτελεί μέρος της πραγματικότητας. Ακόμη και αν τα παραπάνω σου φαίνονται γνώριμα και οικεία μην πανικοβάλλεσαι, αλλά προσπάθησε να το αντιμετωπίσεις. Αρχικά θα ήταν καλό να βγάζαμε από τη ζωή μας τα «πρέπει»! Η προσπάθεια να αντιμαχόμαστε τα συναισθήματα μας και να πιέζουμε τον εαυτό μας να νιώσει χαρά επειδή αυτό νιώθουν όλοι κάνει τα πράγματα χειρότερα και περιπλέκει την κατάσταση. Παραδέξου λοιπόν αυτό που νιώθεις και εξοικειώσου με αυτό. Το γεγονός ότι οι περισσότεροι την περίοδο των γιορτών κυκλοφορούν μονίμως με ένα ζωγραφισμένο χαμόγελο στο πρόσωπο δε σημαίνει ότι έχουν δικαίωμα να επιβάλλουν τη διάθεσή τους. Ο καθένας μπορεί να σχεδιάσει αυτές τις 15 ημέρες με τον τρόπο που εκείνος επιθυμεί, απεξαρτημένος από κοινωνικά στερεότυπα. Δημιουργήστε , επομένως, τις δικές σας παραδόσεις, τη δική σας εθιμοτυπία ∙ αν το γεύμα των Χριστουγέννων σας προκαλεί ανησυχία εξαιτίας της ποσότητας του φαγητού, του στολισμού, των δώρων ή των καλεσμένων αγνοήστε το και αρκεστείτε σε ένα ζεστό καφέ με την παρέα λίγων και αγαπημένων σας ανθρώπων.
Όλα είναι εφικτά υπό την προϋπόθεση ότι θα πετάξουμε τα κουτιά που έχουμε στοιβαγμένα στο μυαλό μας. Με λίγη παραπάνω μεθοδικότητα οι γιορτές θα είναι όντως μαγικές, επειδή εσείς το θελήσατε και όχι επειδή έτσι επιβάλλεται να είναι.
