Η χρονιά αυτή δε θα μπορούσε να κλείσει πιο αντιπροσωπευτικά. Για άλλη μία φορά, έρευνα αποκαλύπτει τη σκοτεινή εικόνα που επικρατεί στην Ελλάδα όσον αφορά το κεφάλαιο εργασία και επιβεβαιώνει το στερεότυπο της «κορνίζας».
Συγκεκριμένα, η ετήσια έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) που κατατέθηκε στη Βουλή, «δίνει» στεγνά τα κενά που εντοπίζονται στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας καθώς και τα προβλήματα της αγοράς εργασίας.
Στοιχεία της έκθεσης παρουσίασε η «Καθημερινή», σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα είχε το 2021 το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας (17%) – ελαφρώς μειωμένο από το 17,5% το 2020 – στους πτυχιούχους ΑΕΙ ηλικίας 25-39, αρκετά πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (Ε.Ε. «27») 5,3%. Μετά την Ελλάδα, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας εμφάνισε η Σερβία (12,2%), η Ισπανία (11,2%) και ακολουθούν η Ιταλία (8%) και η Κύπρος (7,4%). Στον αντίποδα, τα χαμηλότερα ποσοστά εμφανίζουν η Τσεχία (μόλις 1,7%), η Μάλτα και η Ουγγαρία (2%), η Πολωνία (2,1%), η Ρουμανία (2,2%), η Βουλγαρία (2,5%) και η Γερμανία (2,9%).
Μία βασική αιτία της ανεργίας αυτής εντωμεταξύ, είναι το γεγονός ότι τα ΑΕΙ παράγουν πολύ περισσότερους πτυχιούχους σε κλάδους… απ’ όσους μπορεί να καταναλώσει η ελληνική οικονομία.
Παράλληλα, η Ελλάδα καταγράφει μείωση 2,5% στην απασχόληση των νέων πτυχιούχων, από 72,8% το 2019 σε 70,3% το 2020.
Το ποσοστό είναι το τρίτο χαμηλότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, μετά τη Νότια Αφρική και την Ιταλία. Ακόμα, από τα στοιχεία του ΟΟΣΑ και της Eurostat προκύπτει ότι, διεθνώς, το επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού εμφανίζει διαχρονικά ανοδική τάση, τόσο στις ηλικίες 25-34 όσο και στις ηλικίες 25-64. Στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ, τα άτομα ηλικίας 25-34 διαθέτουν κατά μέσο όρο υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης απ’ ό,τι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Οι γυναίκες απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπερτερούν αριθμητικά των ανδρών και συγκεκριμένα στην Ελλάδα υπερτερούν κατά 14,38%.
Επιπλέον, στην Ελλάδα το ποσοστό των κατόχων πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις ηλικίες 25-34 βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, δηλαδή 43,69% έναντι 45,48% στον ΟΟΣΑ. Αντίθετα, στις ηλικίες 25-64 το ποσοστό των κατόχων πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπολείπεται σημαντικά: 32,74% έναντι 40% στον ΟΟΣΑ.
Η απασχόληση των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ηλικίας 25-34 ετών στην Ελλάδα κυμαίνεται διαχρονικά σε επίπεδα κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ.
Το ποσοστό απασχόλησης αποφοίτων ΑΕΙ ηλικίας 25-34 στην Ελλάδα μειώνεται από το 2010 (77%) ως το 2013 (62,1%) και κατόπιν αυξάνεται κατ’ έτος ως το 2019 (72,8%), ενώ το 2020 υποχωρεί στο 70,3%.
Σχετικά θετικές και ουδέτερες προοπτικές απασχόλησης προκύπτουν για τους αποφοίτους τμημάτων για επαγγέλματα όπως κτηνίατροι, νοσηλευτές και μαίες, δάσκαλοι πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και νηπιαγωγοί, ιατροί, επαγγελματίες του χρηματοοικονομικού τομέα, επαγγελματίες των επιστημών της ζωής, επαγγελματίες των φυσικών επιστημών και συγγραφείς, δημοσιογράφοι, επαγγελματίες του γλωσσικού τομέα και επαγγελματίες του κοινωνικού και θρησκευτικού τομέα.
Αρνητικές προοπτικές έχουν οι απόφοιτοι που σχετίζονται με επαγγέλματα όπως βιβλιοθηκονόμοι, αρχειοθέτες και έφοροι αρχαιοτήτων και μουσείων, νομικοί, καθηγητές επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, πολεοδόμοι, σχεδιαστές, καλλιτέχνες.
Από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει επίσης πως η Ελλάδα έχει το υψηλότερο συγκριτικά πλήθος εγγεγραμμένων φοιτητών (7,51%), γεγονός που οφείλεται κυρίως στη συμπερίληψη των ανενεργών φοιτητών (σε έτη πέραν των ν+3). Το ποσοστό της Ελλάδας βρίσκεται πολύ πάνω από τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. των «27», ο οποίος υπολογίζεται στο 4,03%.
Με βάση τα στοιχεία της ΕΘΑΑΕ, οι φοιτητές της χώρας μας χρειάζονται κατά μέσο όρο σχεδόν 6 χρόνια για να ολοκληρώσουν ένα 4ετές πρόγραμμα σπουδών. Ο εθνικός μέσος όρος βρίσκεται στο 0,45 και οι καλύτερες επιδόσεις σημειώνονται από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (0,24), το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και το ΑΠΘ (0,29) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (0,3). Οι τρεις χειρότερες επιδόσεις, κάτω από τον αριθμητικό μέσο όρο του συνόλου των ΑΕΙ σημειώνονται στο ΕΛΜΕΠΑ (0,9), στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (0,71) και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (0,61).
