Το μέλλον δε διαγράφεται πολύ αισιόδοξο για τον πλανήτη μας και παρ’ όλα αυτά, το γεγονός δε δείχνει να συγκινεί ιδιαίτερα τους παγκόσμιους ηγέτες. Ακούμε συνεχώς για σχέδια αποτροπής της κατάστασης και για δράσεις που θα προφυλάξουν το ένα και μοναδικό σπίτι μας από την καταστροφή που το αναγκάζουμε να υποστεί, μόνο που ο χρόνος που χρησιμοποιείται για την εφαρμογή όλων αυτών είναι μονίμως μελλοντικός. Κι ακόμα χειρότερα, γενικός κι αόριστος.
Πλέον δε δίνεται καν το περιθώριο για ντιμπέιτ γύρω από το πρόβλημα. Η οικολογική καταστροφή είναι ορατή ακόμα και με γυμνό μάτι και με τον καιρό αυτό απλά θα εντείνεται. Μιλώντας για την Ελλάδα ειδικότερα, φέτος πέρασε τον θερμότερο χειμώνα όλων των εποχών, γεγονός όχι τόσο χαριτωμένο όσο ακούγεται…
Διάβασε κι αυτό
H Ελλάδα ψηφίστηκε η χώρα με το καλύτερο κλίμα στον κόσμο, η μόνη πρωτιά που αντέχουμε!
Από την άλλη, δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας ούτε απέναντι στα φυσικά φαινόμενα που πλήττουν ολοένα και περισσότερο τη χώρα τα τελευταία χρόνια. Και να το κάναμε, δε θα εμπόδιζε τις επιπτώσεις να φανούν. Ή για την ακρίβεια, έχουν ήδη φανεί και απειλούν περιοχές ακόμα και με ερημοποίηση.
Σύμφωνα με το meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, οι συνθήκες ξηρασίας που επικρατούν στο μεγαλύτερο μέρος της ανατολικής ηπειρωτικής Ελλάδας δημιουργούν έντονο προβληματισμό για το μέλλον τους, με τον Σταύρο Ντάφη, φυσικός – μετεωρολόγος και επιστημονικός συνεργάτης του meteo.gr και του climatebook, να δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ
Βαδίζουμε σε μια πιο ευρύτερη ξηρασία, γιατί μέχρι τώρα είχαμε τοπικές ξηρασίες στη Θράκη, Ανατολική Μακεδονία και Κρήτη. Όμως μειωμένες βροχοπτώσεις στις αρχές του 2024 καταγράφουμε στο μεγαλύτερο μέρος της ανατολικής ηπειρωτικής Ελλάδας. Είμαστε στην αρχή μιας ήπιας, προς το παρόν, ξηρασίας και δεν μπορούμε ακόμη να συγκρίνουμε με τη σοβαρή ξηρασία που είχαμε στη Βόρεια Ελλάδα και στην Κρήτη, αλλά τα πράγματα δε βαίνουν καλώς.
Από την πλευρά της, η καθηγήτρια Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Νίκη Ευελπίδου, εξηγεί ότι η ξηρασία δεν είναι μόνο η αύξηση της θερμοκρασίας, είναι επίσης η μείωση των βροχοπτώσεων και η υπεράντληση των υπόγειων υδάτων.
Γι’ αυτό πολύ συχνά μιλάμε για φαινόμενα ερημοποίησης. Όταν ακούει κάποιος τη λέξη έρημο πάει το μυαλό του στη Σαχάρα σε μία θάλασσα άμμου. Η ερημοποίηση δε σημαίνει απαραίτητα μία έρημος γεμάτη από άμμο. Η ερημοποίηση σημαίνει μία περιοχή, η οποία έχει λίγο νερό και το έδαφος έχει χάσει τα θρεπτικά του συστατικά και άρα δεν μπορούμε να καλλιεργήσουμε. Στην Ελλάδα συμβαίνει ήδη αυτό, και είναι πολλές οι περιοχές που μάς συμβαίνει. Υπάρχουν περιοχές οι οποίες σήμερα το νερό τους δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών.
«Ερημοποιούμαστε. Κάποτε με είχαν ρωτήσει σε μία συνέντευξη: Τι φοβάστε περισσότερο να μάς συμβεί από θέμα φυσικών καταστροφών και προβλημάτων στο μέλλον και απάντησα, ‘φοβάμαι τη στιγμή που θα διψάω και δεν θα υπάρχει νερό για να πιω’ και δεν είναι πολύ μακριά, δεν είναι καθόλου μακριά. Εμείς ανοίγουμε τη βρύση μας και βγαίνει νερό αλλά αυτό δεν είναι αυτονόητο και δεν είναι αυτονόητο για πάρα πολλές περιοχές όχι του κόσμου, όχι της Μεσογείου αλλά της Ελλάδας. Τα μισά νησιά μας ανοίγουν τη βρύση και δεν έχουν νερό πρέπει να αγοράσουν εμφιαλωμένο για να πιουν. Το νερό της βρύσης είναι για να κάνουν μπάνιο ή για να το βράσουν. Και πολλές φορές ανοίγουν τη βρύση και βγάζουν λάσπη έχει τελειώσει το νερό», προσθέτει χαρακτηριστικά η κ. Ευελπίδου.
Η ίδια επίσης τονίζει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας και η ξηρασία μοιραία οδηγεί σε ξηρασία, που με τη σειρά της οδηγεί σε μείωση υγρασίας του εδάφους. «Η αυξημένη ξηρασία οδηγεί σε μείωση υγρασίας εδάφους. Αυτό σημαίνει ότι τα φυτά δεν μπορούν να δεσμεύσουν τα θρεπτικά στοιχεία του εδάφους οπότε μειώνεται η φυτοκάλυψη. Όταν δεν έχουμε βλάστηση, το έδαφος διαβρώνεται πιο εύκολα, για πολλούς λόγους. Η βλάστηση επιβραδύνει την επιφανειακή απορροή, το νερό της βροχής κινείται πιο αργά», σημειώνει, για να προσθέσει ότι:
«Μπορεί το ίδιο ποσό βροχόπτωσης αν πέσει ήρεμα, ποτιστικά που λέμε, να μη δημιουργήσει προβλήματα, αλλά αν πέσει έντονα με μορφή καταιγίδας να δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα. Τα δέντρα και η βλάστηση μειώνουν την ορμή με την οποία φτάνει η βροχή στο έδαφος άρα λοιπόν βοηθούν στο να μειωθεί η διάβρωση, ο πλημμυρικός κίνδυνος και να εμπλουτιστεί ο υδροφόρος ορίζοντας με νερό. Η αύξηση της ξηρασίας ταυτόχρονα δημιουργεί ρωγμές ξήρανσης στο έδαφος όπως είναι ένα δέρμα σκασμένο πολύ χωρίς να έχει πάρει την υγρασία το ίδιο σκάει και η γη και η διάνοιξη αυτών των ρωγμών οδηγεί στην αποκόλληση των κόκκων τους εδάφους. Άρα κι αυτό επιταχύνει τη διάβρωση διότι όλο αυτό μαζί είναι ένας φαύλος κύκλος γιατί αν έχουμε πολλή έντονη διάβρωση και χαθεί το έδαφος μετά δεν μπορούμε να έχουμε και βλάστηση».
