Πόσ@ από εσάς μεγαλώσατε ακούγοντας τη φράση: «Βρε παιδί μου, πιάσε και κάνα βιβλίο»; Να υπενθυμίσω ότι τα παιδιά που γεννηθήκαμε μέχρι το 2005 δεν είχαμε τόσο έντονα το ίντερνετ ή τα σόσιαλ μίντια στη ζωή μας (μόνο το Nintendo, που τερματίζαμε τις πίστες του Super Mario για πλάκα), οπότε ήμασταν όλο βόλτες στις γειτονιές ή σε τραπέζια με τους γονείς. Εγώ μάλλον ήμουν η εξαίρεση στον κανόνα και άκουγα το ανάποδο: «Ξεκόλλα από τα βιβλία ρε αγόρι μου, έχουμε κόσμο σπίτι».
Μετά από περίπου 10 χρόνια εμπειρίας στο κουρμπέτι, και με αφορμή την πρόσφατη Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, έρχομαι να προτείνω μερικούς τίτλους που είτε έχω διαβάσει είτε μου έχουν πει ότι πρέπει να διαβάσει κάθε νέος μέχρι τα 25 του. Από σύγχρονα (ή ορίτζιναλ) κλασικά, μέχρι cult φαινόμενα και fun ιστορίες, οι παρακάτω προτάσεις είναι άλλη μια προσπάθειά μου να κάνω το διάβασμα trend, γιατί όντως αξίζει ρε μπρο.
Προειδοποιώ και ενημερώνω, ότι συνήθως τα πιο σημαντικά έργα της λογοτεχνίας έχουν είτε πολλές σελίδες είτε πολύ λίγες. Το καλό πράγμα αργεί να αναλυθεί και η υπομονή είναι αρετή για έναν αναγνώστη.
Ξεκινάμε από το παρελθόν προς το παρόν (hint: αυτό θα αλλάξει σε ένα βιβλίο παρακάτω 🤭) με μια από τις πιο αγαπημένες και πολυδιαβασμένες συγγραφείς: τη Βιρτζίνια Γουλφ με την «Κυρία Νταλογουέι»!
«Η Κυρία Νταλογουέι» – Virginia Woolf
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Η Βιρτζίνια Γουλφ συνέλαβε και έγραψε το µικρό αριστούργηµά της, την Κυρία Νταλογουέι, από το 1922 ως το 1924, έχοντας πρώτα διαβάσει τον Οδυσσέα του Τζέιµς Τζόις και µετά την επιστροφή της από το καταπράσινο Ρίτσµοντ στην πλατεία Τάβιστοκ, στο Μπλούµσµπερι. Όπως ο Οδυσσέας, έτσι και το µυθιστόρηµα της Γουλφ διαδραµατίζεται σε µία µέρα, αλλά ισοδυναµεί µε βύθισµα στην καρδιά χιλιάδων πραγμάτων.
Η κυρία Νταλογουέι κυριολεκτικά κατακλύζεται από συνειδήσεις, αναµνήσεις, ονόµατα, φαντάσµατα, ανθρώπους όλων των τάξεων, γεύµατα και γάµους, ζωντανούς και νεκρούς, στρατιώτες, γιατρούς, εντυπώσεις λογικές και άλογες· κι όλα αυτά µέσα στη φασαρία, στα καταστήµατα, στους δρόµους, στα πάρκα και στα χιλιάδες πράγµατα του Λονδίνου – ανάµεσα σε φορέµατα, γάντια, καπέλα, αδιάβροχα, οµπρέλες, σουγιάδες, ανθρώπινα σώµατα, αεροπλάνα, αυτοκίνητα, φορτηγά.
Ένα κείµενο πυκνό, διεισδυτικό, εµπνευσµένο, µια σκιαγράφηση της ανθρώπινης συνείδησης, ένα µυθιστόρηµα που απευθύνεται στον ποιητή που κρύβει µέσα του ο κάθε αναγνώστης. Όπως σημειώνει ο συγγραφέας του βιβλίου «Οι Ώρες», Michael Cunningham: «Η κυρία Νταλογουέι έχει μερικές από τις πιο όμορφες, τις πιο σύνθετες, τις πιο διεισδυτικές, τις πιο ιδιόρρυθμες προτάσεις που γράφτηκαν ποτέ· αυτός και μόνο ο λόγος είναι αρκετός για να διαβάσει κανείς το βιβλίο. Πρόκειται για ένα από τα πιο συγκινητικά, τα πιο επαναστατικά έργα τέχνης του 20ού αιώνα».
Οι Εκδόσεις Μεταίχμιο βρίσκονται σε φάση που κάνουν rebranding όλα τα κλασικά βιβλία με πιο σύγχρονα εξώφυλλα. Για τους πιο κλασικούς (αν θέλετε να αποκτήσετε και ολόκληρη τη σειρά), μπορείτε να πάρετε την έκδοση από τις Εκδόσεις Μίνωας. Either way, θα το απολαύσετε!
Μέσα σε 288 σελίδες λοιπόν, αναλύονται σημαντικά θέματα όπως η απογοήτευση από τη σύγχρονη κοινωνία, η πολυπλοκότητα της επικοινωνίας και το αίσθημα της απομόνωσης που προέρχεται από την αδυναμία επικοινωνίας με άλλους, την καταπίεση και το φόβο του θανάτου. Με λίγα λόγια, είναι ένα χαστούκι από τη ζωή. 🥲
‘Cloud Atlas’ – David Mitchell
(Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
1850. Ο Άνταμ Γιούιν, ένας Αμερικανός συμβολαιογράφος, επιστρέφει από τα νησιά Τσάταμ στην Καλιφόρνια. Στο ταξίδι του τον προσεγγίζει ο γιατρός Δρ. Γκους που του κάνει μια θεραπεία για ένα σπάνιο είδος εγκεφαλικού παράσιτου…
1931, Βέλγιο. Ο Ρόμπερτ Φρόμπισερ, ένας αποκληρωμένος αμφισεξουαλικός συνθέτης, κατορθώνει να χωθεί στο σπίτι ενός καταβεβλημένου μαέστρου, της σαγηνευτικής συζύγου του και της νεαρής κόρης τους.
Δεκαετία του ’70, Δυτική Ακτή. Η δημοσιογράφος Λουίζα Ρέι ανακαλύπτει έναν ιστό απληστίας και φόνου που απειλεί την ίδια της τη ζωή.
Και προχωράμε σε μια άδοξη Αγγλία του παρόντος· σε μια κορεάτικη υπερδύναμη του κοντινού μέλλοντος όπου ο νεοκαπιταλισμός είναι εκτός ελέγχου· και, τελικά, σε μια μετα-αποκαλυπτική Χαβάη στις ύστατες μέρες της Ιστορίας.
Η ιστορία όμως δε σταματάει ούτε εδώ. Η αφήγηση γυρίζει σαν μπούμερανγκ στους αιώνες και τους τόπους, ακολουθώντας τη διαδρομή αντίστροφα, προς την αρχή. Ο συγγραφέας αποκαλύπτει πώς συνδέονται οι χαρακτήρες του και πώς διαπλέκονται οι μοίρες τους. Αλλά και πώς οι ψυχές διαβαίνουνε τους ουρανούς του χρόνου, όπως τα νέφη διαβαίνουνε τους ουρανούς του κόσμου.
Το Cloud Atlas είναι ένας αλησμόνητος άθλος που έχει μετατραπεί από καλτ κλασικό σε παγκόσμιο φαινόμενο.
Y.Γ: Η σελίδα 55 εσκεμμένα κλείνει με την πρόταση ανολοκλήρωτη. Οι αναγνώστες καλούνται να συνεχίσουν κανονικά την ανάγνωση.
Άλλη μια επανέκδοση από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, όπου μέσα σε 640 σελίδες, ο David Mitchell ξεκινάει μια αφήγηση πυραμίδα: Το κεφάλαιο 1 συνεχίζεται στο κεφάλαιο 11, το 2 στο 10, το 3 στο 9 κ.ο.κ, μέχρι που ο αναγνώστης φτάνει στην κορυφή (το κεφάλαιο 6 το οποίο είναι το μόνο ολοκληρωμένο) και αρχίζει την κατάβαση από την ανάποδη πλευρά της ιστορίας. Είναι ίσως από τα πιο real βιβλία και μιλάει για εποχές και ανθρώπους που δε διαφέρουν και πολύ από το σήμερα. Είναι από τα πιο must των must που έχουν υπάρξει έβερ!
«100 Χρόνια Μοναξιά» – Gabriel Garcia Marquez
(Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Πολλά χρόνια μετά, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, ο συνταγματάρχης Αουρελιάνο Μπουενδία θα έφερνε στον νου του το μακρινό απόγευμα που ο πατέρας του τον πήγε να γνωρίσει τον πάγο…
Μ’ αυτά τα λόγια ξεκινά ένα από τα γοητευτικότερα και πιο φημισμένα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα. Ένα έργο που «από στόμα σε στόμα», όπως άρεσε στον συγγραφέα του να λέει, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και η συμβολή του υπήρξε καθοριστική στη βράβευση του Μάρκες με το Νομπέλ Λογοτεχνίας.
Η ιστορία μιας πόλης, του Μακόντο, και μιας οικογένειας, των Μπουενδία – και μέσα από τα πάθη, τα όνειρα, τις τραγωδίες, τις προδοσίες, τις ανακαλύψεις, τα θαύματα, τα μυστήρια και τις διαψεύσεις τους, η ιστορία μιας χώρας, μιας ηπείρου και ολόκληρου του κόσμου.
Φυσικά δε θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα ο νομπελίστας Γκάμπριελ Γκαρσία Μάρκες (το οποίο Νόμπελ κέρδισε με αυτό το βιβλίο!). Θεωρείται ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του λογοτεχνικού ρεύματος του μαγικού ρεαλισμού αλλά και ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς όχι μόνο της ισπανόφωνης αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Δημοσιευμένο το 1967, το «100 Χρόνια Μοναξιά» είναι ένα βιβλίο που παραμένει – και θα παραμείνει – για πάντα σύγχρονο. Ουσιαστικά, οι κεντρικοί ήρωες της ιστορίας είναι τα μέλη της οικογένειας Μπουενδία, τα οποία ακολουθεί ο αφηγητής περιγράφοντας παράξενες και φανταστικές ιστορίες από τη ζωή του καθενός και συγχρόνως με την αφήγηση λογικών σκέψεων και περιστατικών, υπάρχει και το στοιχείο του παράλογου, καθώς επίσης και στοιχεία παραμυθιού.
Κι εδώ παίχτηκε rebranding στην έκδοση, αυτή τη φορά σε όλα τα βιβλία του συγγραφέα. Ίσως όλο αυτό με τις επανεκδόσεις να είναι ένα κόλπο για να γίνουν πιο προσιτά στους νέους. Ό,τι και να είναι, δουλεύει!
«Αγώνες Πείνας» – Suzane Collins
(Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΚΑΙ ΕΙΘΕ ΟΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΥΠΕΡ ΣΑΣ.
ΑΝ ΚΕΡΔΙΣΕΙΣ, ΘΑ ΓΙΝΕΙΣ ΔΙΑΣΗΜΟΣ.
ΑΝ ΧΑΣΕΙΣ, ΘΑ ΕΙΣΑΙ ΝΕΚΡΟΣ.
Σε μια σκοτεινή εκδοχή ενός όχι και τόσο μακρινού μέλλοντος, δώδεκα αγόρια και δώδεκα κορίτσια αναγκάζονται να εμφανιστούν σ’ ένα ζωντανό τηλεοπτικό σόου, στους Αγώνες Πείνας. Υπάρχει μόνο ένας κανόνας: ή σκοτώνεις ή πεθαίνεις.
Όταν η δεκαεξάχρονη Κάτνις Έβερντιν παίρνει τη θέση της αδελφής της στους Αγώνες, πιστεύει ότι δε θα τα καταφέρει. Αλλά η Κάτνις δεν έχει έρθει ποτέ ξανά αντιμέτωπη με τον θάνατο και δεν ξέρει ότι για εκείνη η επιβίωση είναι δεύτερη φύση.
Δεν ξέρω αν το έχετε καταλάβει, αλλά είναι κάπως το thing μου τα δυστοπικά βιβλία, ο μαγικός ρεαλισμός και η ενδοσκόπηση. Οι Αγώνες Πείνας είναι μια καθοριστικής σημασίας τριλογία (δεν μετράω το πρίκουελ για να πω τετραλογία), η οποία κρύβει πολλά μηνύματα ανάμεσα στις λέξεις (π.χ: το οικονομικό σύστημα και ο καπιταλισμός, η συσσώρευση χρήματος, οι κοινωνικές τάξεις και οι μειονότητες, η ανάγκη για επανάσταση όταν καταπατούνται δικαιώματα, η δουλεία σε όλα τα μήκη και τα πλάτη και οι άπειρες ανθρώπινες αξίες). Όλα αυτα αναλύονται σε περίπου 1.000 σελίδες συνολικά, πράγμα που το κάνει mind blowing.
Fun Fact: Φήμες λένε ότι η τριλογία αυτή θα είναι το δυστοπικό ανάλογο του «1984» για τις επόμενες γενιές!
«Πιρανέζι» – Susanna Clarke
(Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Το Σπίτι του Πιρανέζι δεν είναι ένα απλό σπίτι: ατελείωτοι διάδρομοι, άπειρες αίθουσες, χιλιάδες αγάλματα, το καθένα διαφορετικό από τα υπόλοιπα. Τα ανώτερα επίπεδα καλύπτονται με σύννεφα κι ένας ολόκληρος ωκεανός πλημμυρίζει τακτικά τις κατώτερες αίθουσες του λαβυρινθώδους Σπιτιού. Αλλά ο Πιρανέζι δεν αποθαρρύνεται: παρατηρώντας μεθοδικά την παλίρροια μετρά, με βάση την περιοδικότητά της, τον χρόνο. Έργο του είναι να εξερευνά ακούραστα τον λαβύρινθο του Σπιτιού και να καταγράφει το περιεχόμενό του. Είναι το έργο ζωής του.
Αλλά δεν είναι ο μοναδικός άνθρωπος στο Σπίτι, υπάρχει και ο Άλλος. Ο Άλλος κάνει την επίσκεψή του δύο φορές την εβδομάδα και ενημερώνεται για την πρόοδο των ερευνών. Όταν όμως από τις έρευνες αυτές προκύπτει η ύπαρξη κι ενός άλλου προσώπου, μια νέα, τρομερή πραγματικότητα αρχίζει να διαφαίνεται – η πραγματικότητα ενός άλλου κόσμου, πέρα από τον κόσμο που γνώριζε ο Πιρανέζι.
Το «Πιρανέζι» μας εισάγει σε μια παράλληλη, ονειρική πραγματικότητα κι έναν ατέρμονα λαβύρινθο, έναν εντυπωσιακό κόσμο απόκοσμης ομορφιάς, στοιχειωμένο από την παλίρροια και τα σύννεφα.
Μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι αυτό το βιβλίο είναι το Roman Empire μου, γι’ αυτό και το άφησα για το τέλος. Ο πρωταγωνιστής; Η περιγραφή του Σπιτιού με τα μαγευτικά αγάλματα; Το γεγονός ότι είναι μόνο 272 σελίδες και καταφέρνει να αναλύσει τα πάντα επαρκέστατα; ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΠΡΩΤΟΠΩ!
Ο σουρεάλ κόσμος που μας παρουσιάζεται από την Κλαρκ μέσα από τα μάτια του Πιρανέζι, είναι ίσως από τους πιο ευφάνταστους κόσμους. Για όποιον δεν ξέρει τον Πιρανέζι, ήταν ένας από τους πιο γνωστούς χαράκτες και αρχιτέκτονες το μακρινό 1720. Αρκετά από τα σχέδιά του αποτέλεσαν έμπνευση για τη συγγραφέα και σε περίπτωση που διαβάσετε το βιβλίο, μην παραλείψετε μερικά από τα σχέδιά του και θα καταλάβετε τις ομοιότητες.
Τέλος, αναλύεται πάρα πολύ το concept του εαυτού: το να χάνεις τον εαυτό σου αλλά και η προσπάθεια να τον ξαναβρείς. Δεν είχα καν στο μυαλό μου ότι θα υπάρξει plot twist σε αυτό το βιβλίο και αντί να έχει το εφέ του «ΣΟΚ» πάνω μου, ένιωσα σαν να μου έχωσε μια μπουνιά και να μου είπε «γύρνα πίσω στις σκέψεις σου». Το σκέφτομαι ακόμα, το αγαπώ. Τέλος!
Καλές αναγνώσεις λοιπόν! ✨
