Η έλλειψη εργαζομένων στον τομέα της Πληροφορικής είναι γνωστή. Από τη μία οι σχολές παράγουν λιγότερους προγραμματιστές απ’ ό,τι χρειάζεται η αγορά να καταναλώσει, από την άλλη το brain drain, οι απόφοιτοι σχολών Πληροφορικής αποτελούν μεγάλο θέμα για τη χώρα μας και για το Υπουργείο Παιδείας επίσης.
Διάβασε κι αυτό
Πληροφορική: Μεγάλο έλλειμα εργαζομένων λόγω brain drain και μη επαρκούς εξειδίκευσης!
Σύμφωνα με μελέτες, οι ελληνικές επιχειρήσεις χρειάζονται γύρω στους 16.000 εξειδικευμένους στον τομέα της Πληροφορικής ανά έτος, ενώ μέχρι τώρα παίρνουν τους μισούς. Υπάρχει λοιπόν ανάγκη για επιπλέον 8.000 προγραμματιστές/έτος, με τον Υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη να στοχεύει στην αύξηση έως και διπλασιασμού του αριθμού εισακτέων στις σχολές Πληροφορικής.
Επίσης, το Υπ. Παιδείας σε συνεργασία με το Υπ. Εργασίας, σχεδιάζουν πρόγραμμα εμπλουτισμού δεξιοτήτων και επιμόρφωσης για 100.000 εργαζόμενους στην Πληροφορική, με διεθνή πιστοποίηση και πόρους από ταμείο ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.
«Όλοι οι κλάδοι ψάχνουν εργαζόμενους και, μάλιστα, καταρτισμένους εργαζόμενους. Οι γιγαντιαίοι πόροι που έχουμε εξασφαλίσει από το Ταμείο Ανάκαμψης με το ΕΣΠΑ για reskilling και upskilling των εργαζομένων έχουν ακριβώς αυτό το χαρακτήρα. Πώς θα μπορέσουμε να δώσουμε στους συμπολίτες μας τις δεξιότητες που χρειάζεται η σύγχρονη αγορά εργασίας. Γι’ αυτό, έχουμε δρομολογήσει με τον υπουργό Παιδείας, κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης για 100 χιλιάδες εργαζόμενους σε ψηφιακές δεξιότητες» σημείωνε ο Άδωνις Γεωργιάδης σε συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τον Αύγουστο.
Οι μισοί αποφοιτούν από τις σχολές Πληροφορικής
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ, καθ. Περικλής Α. Μήτκας, για τον ρυθμό αποφοίτησης, πρόκειται για ένα χαμηλό ποσοστό (γύρω στο 50% τα έτη 2015-21) για τα 35 τμήματα Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών των ελληνικών ΑΕΙ, παρά τις πολύ θετικές προοπτικές απασχόλησης στην Ελλάδα την ίδια περίοδο.
Συγκεκριμένα, στο σύνολο των ΠΠΣ με στόχευση την Πληροφορική/Υπολογιστές που λειτουργούν σήμερα (37 σε Τμήματα ΑΕΙ και 24 των πρώην ΤΕΙ) εισάγονται κάθε χρόνο από το 2015 μέχρι το 2020, 8-9.000 νέες και νέοι, ενώ αποφοιτούν μόνο 4-5.000.
Πιθανές αιτίες καθυστέρησης αποφοίτησης
Μέσα από τα σχετικά δεδομένα του ΟΠΕΣΠ και τις απαντήσεις των Προέδρων σε σχετικό ερωτηματολόγιο που είχε διανεμηθεί νωρίτερα, ο κ. Μήτκας παρουσίασε τους σχετικούς δείκτες (μέση διάρκεια λήψης πτυχίου, ποσοστό φοιτητών που αποφοιτούν στην κανονική διάρκεια, κ.λπ.) και τις πιθανές αιτίες καθυστέρησης αποφοίτησης στα πεδία ΤΠΕ,όπως μεταξύ άλλων:
• η δυσκολία ανταπόκρισης στις υψηλές απαιτήσεις του προγράμματος σπουδών,
• η εγγραφή χωρίς παρακολούθηση – είτε λόγω εγγραφής και σε άλλο πρόγραμμα σπουδών, είτε λόγω ενδιαφέροντος για αναβολή στράτευσης-,
• η επαγγελματική απασχόληση και έλλειψη ενδιαφέροντος για λήψη πτυχίου,
• η έλλειψη ενδιαφέροντος για το αντικείμενο,
• οι οικονομικοί λόγοι ή προσωπικά/οικογενειακά προβλήματα ή/και λόγοι υγείας,
• η αδιαφορία κατά τα πρώτα έτη σπουδών,
• οι ελλείψεις του προγράμματος σπουδών,
• η ακαταλληλότητα διδασκόντων.
Ακάλυπτες θέσεις στη συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών εταιρειών
Ο κ. Νίκος Χριστοδούλου, από την Deloitte, παρουσίασε τη Μελέτη Αποτίμησης Επάρκειας Ειδικών ΤΠΕ στην Ελλάδα, που έγινε για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, η οποία επιβεβαίωσε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών εταιρειών έχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ, ενώ αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών τους στο μέλλον.
Σημαντικό εύρημα είναι ότι οι εταιρείες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εξεύρεση προσωπικού ΤΠΕ -με κύριες αιτίες τη μη επαρκή εξειδίκευση και την απώλεια ταλέντου προς το εξωτερικό – και ότι σ’ ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 43%, η ετοιμότητα ένταξης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας αξιολογήθηκε από τις συμμετέχουσες εταιρείες ως «μέτρια», ενώ σημαντική ζήτηση προκύπτει για δεξιότητες προγραμματισμού και κυβερνοασφάλειας.
Η αξιολόγηση της επάρκειας των ειδικών ΤΠΕ στην ελληνική αγορά εργασίας πραγματοποιήθηκε στη βάση εκτίμησης του αναμενόμενου κενού μεταξύ ζήτησης και προσφοράς εργασίας μέχρι το 2030. Η εκτίμηση της επιπλέον ζήτησης, που αναμένεται να μην καλύπτεται από τη διαθέσιμη προσφορά, ανέρχεται κατά μέσο όρο σε ~7-7,5 χιλ. ετησίως για την περίοδο 2023-2030.
Η κ. Παπαρίδου παρουσιάζοντας τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), μίλησε για τις ραγδαίες αλλαγές που έρχονται στα επόμενα 20 χρόνια, στην ψηφιοποίηση του Δημόσιου τομέα, στον ψηφιακό συντονισμό των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους και τομείς της οικονομίας, στη διάχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και την ανάπτυξη του κλάδου ψηφιακής τεχνολογίας.
Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΠΕ από την εταιρεία Deloitte (2020), o αντίκτυπος στην οικονομία από αυτή τη στρατηγική προσέγγιση μπορεί να αγγίξει άμεσα και έμμεσα, συσσωρευτικά, για την επόμενη πενταετία, 80 δις ευρώ προστιθέμενης αξίας δημιουργώντας ταυτόχρονα 415.000 νέες θέσεις εργασίας.
Η στάση των εν λόγω Τμημάτων
Οι Πρόεδροι των Τμημάτων Πληροφορικής και ΗΜΜΥ, μέσα από τις παρουσιάσεις και παρεμβάσεις τους, επιβεβαίωσαν τον μη ικανοποιητικό ρυθμό αποφοίτησης από τα εν λόγω Τμήματα, ανέδειξαν τις αντικειμενικές δυσκολίες για τα ΑΕΙ, που, κατά κύριο λόγο, αφορούν τον μεγάλο αριθμό φοιτητών κατ’ έτος σε αναλογία με τους διδάσκοντες και τις υπάρχουσες εργαστηριακές υποδομές για τη διεξαγωγή των μη θεωρητικών αντικειμένων των σπουδών και της πρακτικής άσκησης, αλλά και συχνά το γνωσιακό επίπεδο των εισακτέων και το μεγάλο ποσοστό μετεγγραφών. Παράλληλα, κατέγραψαν και καλές πρακτικές, που αναμένεται να ενισχύσουν τόσο το ενδιαφέρον των φοιτητών για την ολοκλήρωση των σπουδών τους όσο και την προσέλκυση νέων στο αντικείμενο, όπως, ενδεικτικά, σύμβουλοι φοιτητών, ενισχυτική διδασκαλία, ειδικά βραβεία, παρακολούθηση πορείας φοίτησης, ενίσχυση συνδέσμων αποφοίτων, ενίσχυση πρακτικής άσκησης.
Η πλευρά των εταιρειών
Από την πλευρά τους αναδείχθηκε η δυσκολία κάλυψης των αναγκαίων θέσεων, η σημασία της πρακτικής άσκησης και των προγραμμάτων κατάρτισης ή πιστοποίησης, η προσέλκυση ταλέντου από το εξωτερικό, η ανάγκη για την εισαγωγή της διδασκαλίας νέων αντικειμένων, σε μεταπτυχιακά ή προγράμματα δια βίου μάθησης, που αναμένεται να συμβάλλουν στη σταδιακή μείωση του κενού βραχυπρόθεσμα.
