Στον εκπαιδευτικό χάρτη ανέκαθεν υπήρχαν τμήματα που απειλούνταν με κλείσιμο, ωστόσο η άφιξη των ιδιωτικών πανεπιστημίων έρχεται να δημιουργήσει νέο πονοκέφαλο. Εξάλλου, πρόκειται για μια νέα επιλογή που προστίθεται στη λίστα των υποψηφίων και αναπόφευκτα σημαίνει ότι θα «κλέψουν» φοιτητές από άλλες σχολές. Το σίγουρο είναι ότι δε θα το κάνουν από τα δυνατά ονόματα. Ξανά, οι πιο αδύναμοι θα υποστούν τις επιπτώσεις, εννοώντας μικρότερα περιφερειακά τμήματα.
Διάβασε κι αυτό
Το 2025 τα πρώτα ιδιωτικά πανεπιστήμια – Τι ισχύει για την εισαγωγή και φοίτηση σε αυτά!
Το γεγονός ανέλυσε και ο Μαθηματικός – Σύμβουλος Σταδιοδρομίας, Στράτος Στρατηγάκης, στo naftemporiki.gr, σημειώνοντας πως εφόσον ένας υποψήφιος θα πρέπει να πιάσει τη μικρότερη ΕΒΕ – που πέρυσι ήταν 8,34 – για να περάσει σε ιδιωτικό παν/μιο, «σημαίνει ότι οι περισσότεροι από όσους εγγράφονται στα ιδιωτικά ΑΕΙ θα έχουν περάσει και σε κάποιο δημόσιο ΑΕΙ, που θα εγκαταλείψουν για να εγγραφούν σε ένα ιδιωτικό».
«Η έλλειψη φοιτητών, εξαιτίας αυτού, θα προστεθεί στις χιλιάδες κενές θέσεις που δημιούργησε η εφαρμογή της ΕΒΕ από το 2021. Το αποτέλεσμα θα είναι κάποια τμήματα να μείνουν χωρίς καθόλου φοιτητές, που θα τα οδηγήσει στο κλείσιμο. Αναμένουμε λοιπόν σημαντική συρρίκνωση της δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης», προσθέτει ο ίδιος.
Σε μια δική του εκτίμηση λοιπόν, τα τμήματα που θα αρχίσουν να έχουν πρόβλημα είναι τα λιγότερο περιζήτητα, που θα κινδυνέψουν ακόμα και να χαθούν από την απώλεια φοιτητών.
Τα Τμήματα που θα αρχίσουν να έχουν πρόβλημα είναι αυτά που αποτελούν την πρώτη προτίμηση λίγων φοιτητών και, συνήθως, αποτελούν την εναλλακτική λύση, για όσους δεν πετύχουν στην πρώτη τους επιλογή. Πρόκειται για σχολές που δεν ανήκουν στις περιζήτητες, αλλά στις σχολές χαμηλότερης ζήτησης. Φυσικά αυτό δεν έχει καμία σχέση με την αξία των σπουδών σ’ αυτά τα Τμήματα, παρά μόνο με τη ζήτηση που έχουν οι σπουδές. Η ζήτηση διαμορφώνεται, κυρίως, από τις προσδοκίες εργασίας των υποψηφίων. Αν νιώθουν ότι οι σχολές δεν μπορούν να δώσουν ένα πτυχίο με καλές προοπτικές στην αγορά εργασίας δεν τις προτιμούν.
Μιλώντας πιο συγκεκριμένα όμως, ο Μαθηματικός έδωσε παραδείγματα, αναφέροντας χαρακτηριστικά τις καθηγητικές σχολές, όπως: Φιλολογία, Ιστορία και Αρχαιολογία, Μαθηματικών, Φυσικής. «Από τότε που ο διορισμός στο δημόσιο έγινε δύσκολη υπόθεση για τους αποφοίτους τους άρχισε η παρακμή τους», επισημαίνει.
Το κοινό που τις προτιμά συρρικνώνεται και η εφαρμογή της ΕΒΕ έφερε κενές θέσεις σε πολλές από αυτές. Στα Τμήματα Μαθηματικών για παράδειγμα, καλύφθηκαν όλες οι θέσεις μόνο στην Πάτρα και στην Κρήτη (που ήταν πολύ λίγες). Στις άλλες σχολές είχαμε πολλές κενές θέσεις, ακόμη και στις σχολές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Ανάλογη κατάσταση και στα Τμήματα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Μόνο στην Αθήνα είχαμε κάλυψη όλων των προσφερομένων θέσεων. Και στις Φιλολογίες ίδια είναι η εικόνα. Πολλές κενές θέσεις, εκτός από την Πάτρα. Στα Τμήματα Φυσικής δεν είχαμε καμία πόλη που να καλύφθηκαν όλες οι θέσεις. Το εκτός από την Πάτρα προκύπτει διότι αυτά τα τμήματα επέλεξαν το μικρότερο συντελεστή ΕΒΕ το 0,8. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μπορούν να δηλώσουν τα Τμήματα περισσότεροι υποψήφιοι και έτσι δεν έμειναν κενές θέσεις. Ιδού μία λύση, λοιπόν, για τα Τμήματα που θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα εύρεσης φοιτητών.
Σε αυτές τις σχολές λοιπόν, εκτιμά ότι θα υπάρξει πρόβλημα εύρεσης φοιτητών το οποίο «θα εντείνεται όσο θα απομακρυνόμαστε από τα μεγάλα αστικά κέντρα και για κάποια Τμήματα θα αποτελέσει πρόβλημα ύπαρξης».
Τα Τμήματα που δε θα έχουν φοιτητές, θα αναγκαστούν να συγχωνευτούν με άλλα ή να κλείσουν.
Για μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, ο Μαθηματικός και Σύμβουλος Σταδιοδρομίας δημιούργησε έναν πίνακα, όπου παρουσιάζονται τα τμήματα που το 2023 είχαν τις περισσότερες κενές θέσεις. Η διάταξη των 80 αυτών Τμημάτων είναι σε φθίνουσα σειρά των κενών θέσεων. Όπως τονίζει, αυτά είναι που κινδυνεύουν να κλείσουν με την έλευση των ιδιωτικών ΑΕΙ. Ειδικότερα εκείνα που έχουν λιγότερους από 50 επιτυχόντες και περισσότερες από 100 κενές θέσεις.
Σε ένα αισιόδοξο κλείσιμο βέβαια, ο ίδιος δηλώνει πως τα περιφερειακά πανεπιστήμια έχουν χρόνο να προσαρμοστούν και να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο που έρχεται κατά πάνω τους.
«Θα πρέπει να καταργήσουν κάποια Τμήματα που δεν έχουν ζήτηση και να φτιάξουν καινούρια Τμήματα υψηλής ζήτησης, ώστε να γίνουν πιο ελκυστικά. Πρέπει δηλαδή να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της αγοράς, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό».
Ποια τμήματα ΔΕΝ κινδυνεύουν, σύμφωνα με τον Στράτο Σρατηγάκη
Σύμφωνα με τον Σύμβουλο Σταδιοδρομίας: «Τα Τμήματα που έχουν υψηλή ζήτηση μεταξύ των υποψηφίων, αλλά βρίσκονται μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα δεν θα κινδυνεύσουν. Τμήματα όπως η Νομική στην Κομοτηνή, η Ψυχολογία στη Φλώρινα, η Ιατρική στην Αλεξανδρούπολη θα συνεχίσουν να έχουν υψηλή ζήτηση από τους υποψηφίους. Η Νομική Κομοτηνής, για παράδειγμα, ήταν η πρώτη προτίμηση 156 φοιτητών και δεύτερη προτίμηση 489 φοιτητών. Αυτοί αρκούσαν για να καλύψουν τις 455 θέσεις του Τμήματος».
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι «Παρόμοια η κατάσταση και στα υπόλοιπα Τμήματα αυτής της κατηγορίας. Όσοι μένουν σε πόλεις όπου δεν υπάρχουν τα Τμήματα στα οποία θέλουν να σπουδάσουν και, συνεπώς, θα σπουδάσουν σε άλλη πόλη, με τα έξοδα που αυτό συνεπάγεται δεν θα προτιμήσουν ένα ιδιωτικό Πανεπιστήμιο στο οποίο εκτός από τα έξοδα των σπουδών τους θα πρέπει να πληρώσουν και δίδακτρα. Αυτοί οι φοιτητές θα γεμίσουν τα Τμήματα που είναι ακριτικά αλλά οι σπουδές σ’ αυτά έχουν υψηλή ζήτηση. Οι περιζήτητες σχολές όσο μακριά και αν είναι θα έχουν το κοινό τους».
