H Μαίρη Συνατσάκη ανέβασε πριν λίγες ημέρες ένα Q&A βίντεο στο κανάλι της στο Youtube, όπου απαντάει σε ερωτήσεις σχετικές με την εγκυμοσύνη, τη μητρότητα και την κόρη της. Μία από αυτές: «Θεωρείς φυσιολογικό να λες το παιδί μου είναι βιολογικά κορίτσι;».
Η απάντηση φυσικά ήταν θετική. Και όπως είπε και η ίδια, όσοι την παρακολουθούν και τη γνωρίζουν, ξέρουν τις πεποιθήσεις της και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τον κόσμο, ένας τρόπος ανοιχτόμυαλος κι ανεκτικός. Θα ήταν υποκριτικό αν όλα όσα επικοινωνεί αυτά τα χρόνια μέσω των social media στους followers της, δεν τα υιοθετούσε και η ίδια τώρα που έγινε μητέρα.
Αποκαλεί βιολογικό κορίτσι το παιδί της λοιπόν, γιατί θεωρεί δική της δουλειά να προσδιορίσει το κοινωνικό της φύλο, όταν έρθει η ώρα.
Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι οι κοινωνίες δέχονται πολλές αλλαγές τα τελευταία χρόνια και παλεύουν να κάνουν keep up με τους νέους όρους με τους οποίους έρχονται αντιμέτωπες. Διότι παρότι αυτοί προϋπήρχαν, μόλις τώρα έχουν αρχίσει να ακούγονται πιο έντονα.
Το βιολογικό και κοινωνικό φύλο βρίσκονται ανάμεσά τους, εξού και οι απορίες σαν την παραπάνω. Μέχρι πρότινος, δε θα άκουγες κανέναν να χρησιμοποιεί τον προσδιορισμό «βιολογικό» όταν αναφερόταν στο φύλο του παιδιού του, γιατί δε θεωρούνταν αναγκαίο. Κι αυτό γιατί κανείς δεν έδινε σημασία στο «κοινωνικό φύλο». Οι δύο όροι θεωρούνταν ταυτόσημοι και οτιδήποτε άλλο ήταν μη φυσιολογικό, μη αποδεκτό και κατακριτέο.
Στην επιστήμη της κοινωνιολογίας όμως, το βιολογικό και κοινωνικό φύλο δεν είναι το ίδιο.
Το πρώτο αναφέρεται στα βιολογικά χαρακτηριστικά, τις εκ γενετής διαφορές, που κατηγοριοποιούν τους ανθρώπους σε θηλυκά και αρσενικά, όπως τα χρωμοσώματα και τα γεννητικά όργανα. Το δεύτερο είναι κάτι λιγότερο σταθερό και προσδιορίσιμο, καθώς αναφέρεται σε συμπεριφορές, συνήθειες και κοινωνικές νόρμες που αλλάζουν από εποχή σε εποχή. Για παράδειγμα, στις γυναίκες έχουν «κατοχυρωθεί» η ευαίσθητη προσωπικότητα και η λεπτότητα σαν χαρακτηριστικά, ενώ οι άντρες παρουσιάζονται ως δυναμικά άτομα, με ηγετικές τάσεις, που δε λυγίζουν. Όλα αυτά περνάνε και στην εμφάνιση φυσικά, όπως για παράδειγμα ότι τα κοντά μαλλιά δεν είναι για τις γυναίκες και ότι οι άντρες δεν μπορούν να βάφονται.
Η ταύτιση του βιολογικού και κοινωνικού φύλου λοιπόν, είναι ο λόγος που υπάρχουν τα στερεότυπα και ο σεξισμός. Οι άνθρωποι κατηγοριοποιούνται και αναγκάζονται να ζουν σε κουτάκια εξαιτίας των προσδιορισμών που τους επιβάλλονται λόγω βιολογικού φύλου. Έτσι, ο διαχωρισμός αυτών των δύο εννοιών, δίνει το ελεύθερο σε ένα βιολογικό κορίτσι (όπως στην περίπτωση του παιδιού της Μαίρης Συνατσάκη) να ορίσει από μόνο του το κοινωνικό του φύλο όταν θελήσει αυτό.
Ενώ, να τονιστεί, ότι καμία από τις δύο περιπτώσεις φύλων δεν προκαθορίζει τις σεξουαλικές προτιμήσεις ενός ανθρώπου! Το ποιος σε ελκύει ή όχι, δεν έχει καμία σχέση με το τι γεννήθηκες ή ως τι αυτοπροσδιορίζεσαι.
