Ήδη από τον τίτλο του βιβλίου του, ο Νίκος Δαββέτας μας προϊδεάζει για ένα μυθιστόρημα που πρόκειται να λειτουργήσει σαν «ωστικό κύμα» στις σκέψεις μας, σαν μία ορμητική ώθηση που θα ταράξει την ως τώρα «βολεμένη» και φαινομενικά «τακτοποιημένη» καθημερινότητα που βιώνουμε ή μάλλον που έχουμε συμβιβάσει τους εαυτούς μας να βιώνουμε. Ο, κατ’ εμέ, κοινωνικός και πολιτικός συγγραφέας θίγει ίσως ένα από τα πιο φλέγοντα ζητήματα της επικαιρότητας: Τις τρομοκρατικές επιθέσεις των Τζιχαντιστών και κατ’ επέκταση το αντίκρυσμα που έχουν οι εν λόγω επιθέσεις στη Δύση και στον δυτικό τρόπο σκέψης.
Με έναυσμα την τρομοκρατική – βομβιστική επίθεση μιας ομάδας Τζιχαντιστών στο Λονδίνο, ξετυλίγει με απίστευτη μαεστρία και λεκτική δεινότητα, την προσωπική ιστορία ενός νεαρού Έλληνα φοιτητή, ο οποίος ενώ στην αρχή φαντάζει αθώος κι ένα απλό θύμα, η συνέχεια αναιρεί τα ως τότε γνωστά δεδομένα. Ο βραβευμένος Νίκος Δαββέτας επιδιώκοντας ωστόσο τη μεγαλύτερη δυνατή αμεσότητα με τον αναγνώστη, δίνει έμφαση στο οικογενειακό υπόβαθρο του φοιτητή, σκιαγραφώντας τα στερεότυπα της ελληνικής οικογένειας που γεννά και κληρονομεί η ίδιας μας η κοινωνία, ενώ επικεντρώνει την προσοχή του στο αμφιλεγόμενο πορτρέτο της μάνας τόσο πριν όσο και μετά το θάνατο του μοναχογιού της.
Προβάλλοντας κάθε πτυχή τόσο της ελληνικής όσο και της παγκόσμιας κοινωνίας, με σύντομο, περιεκτικό και ουσιαστικό λόγο, ο δημιουργός καταφέρνει να διεισδύσει στα άδυτα της νεανικής αλλά και πιο ώριμης σκέψης των αναγνωστών του, ενώ παράλληλα τους αναζωπυρώνει μνήμες που προσποιούνται ότι έχουν ξεχάσει και τους ευαισθητοποιεί χρησιμοποιώντας κάθε συγκινησιακό όπλο που διαθέτει το κομμάτι αυτό της ανθρώπινης ψυχής που ονομάζεται αλληλεγγύη και ενότητα.
Επιπλέον, ο κ. Δαββέτας μας έκανε την τιμή να απαντήσει και σε κάποιες ερωτήσεις που τού θέσαμε:
1. Το μυθιστόρημα σας αναφέρεται σε ένα επίκαιρο γεγονός, πιστεύετε ότι οι νέοι είναι γόνιμο να ενημερώνονται και να εμβαθύνουν σε τέτοια γεγονότα μέσω της λογοτεχνίας;
Κάθε μυθιστόρημα που σέβεται τον εαυτό του είναι περίπου αυτό που λέει κι η λέξη: μύθος συν Ιστορία. Δεν μπορείς να ξεφύγεις από αυτή τη συνθήκη. Ακόμη κι ένα ερωτικό μυθιστόρημα έχει από πίσω του ένα ιστορικό πλαίσιο, μια συγκεκριμένη ιστορική εποχή, δεν εκτυλίσσεται στον αέρα. Η αναφορά σε ένα επίκαιρο γεγονός, όπως π.χ η βομβιστική επίθεση στο μετρό του Λονδίνου, είναι φυσικά η αφορμή για να ξεδιπλώσω τη δική μου αφήγηση. Αν τώρα κάποιος φίλος διαβάζοντας την ιστορική αναφορά μου εμβαθύνει περισσότερο σε αυτή, καλώς. Είναι ένα επιπλέον κέρδος. Σκεφθείτε μόνο πόσοι άνθρωποι έμαθαν για τους ναπολεόντειους πολέμους, διαβάζοντας το «Πόλεμος και Ειρήνη», του Τολστόι.
2. Θεωρείτε ότι τα πιο σύντομα λογοτεχνικά δημιουργήματα, όπως και το «ωστικό κύμα», δύνανται να μεταφέρουν πιο άμεσα μηνύματα στους νέους; Κι αν ναι, γιατί;
Δεν είναι θέμα έκτασης, αλλά έντασης. Προτιμώ τις σύντομες αφηγήσεις, που πυκνώνουν όσο κι όπου πρέπει, αποφεύγοντας τις φλύαρες περιγραφές. Θυμηθείτε τον λόγο του ποιητή: «τα κείμενα λάμπουν από τις σβησμένες λέξεις». Καμιά φορά, ακόμη κι ένα περιττό επιφώνημα, μπορεί να καταστρέψει ολόκληρο βιβλίο.
3. Τι πιστεύετε ότι χρειάζεται ένας νέος για να καταφέρει να πετύχει επαγγελματικά;
Δεν έχω επιτύχει επαγγελματικά, οπότε και δεν μπορώ να σας απαντήσω. Εξάλλου όπως έλεγε κι ο Μπέκετ: «Η τέχνη είναι προσήλωση στην αποτυχία!». Αν αποτύχεις, προσπάθησε ξανά, μόνο έτσι μαθαίνεις.
4. Παρατηρούμε στις μέρες μας ότι πολλοί νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα τόσο για σπουδές όσο και για εύρεση εργασίας. Τι θα λέγατε εσείς σε έναν τέτοιο νέο;
Να φύγει στο εξωτερικό, να ταξιδέψει, να διαπιστώσει πόσο έχει προχωρήσει ο κόσμος, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, τη Γερμανία, στις Σκανδιναβικές χώρες. Μην ακούτε όλα αυτά περί εχθρικών λαών. Είναι βλακείες. Μόνο όταν μπείτε σε έναν γερμανικό σιδηρόδρομο θα καταλάβετε πόσο πίσω είμαστε, μόνο όταν επισκεφθείτε ένα αμερικανικό πανεπιστήμιο θα καταλάβετε τι εστί «εργασία εξαμήνου».
5. Παρουσιάζετε το οικογενειακό υπόβαθρο του νεαρού Έλληνα φοιτητή, από πού πήρατε την έμπνευση για να προβάλλετε αυτό το είδος της οικογένειας;
Δυστυχώς έτσι είναι οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες. Συχνά οι υπερπροστατευτικοί γονείς καλλιεργούν στα παιδιά τους την αίσθηση ότι είναι βασιλόπουλα, ότι τα πάντα επιτρέπονται και ανατρέπονται στην κοινωνία. Στο τέλος, τα καημένα τα παιδιά, αναζητούν κάτι σημαντικό εναντίον του οποίου μπορούν να επαναστατήσουν, χωρίς τις ευλογίες των γονιών τους!
