Χρόνια τώρα μιλάμε για τα προβλήματα του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα, και άλλα τόσα περιμένουμε να δούμε καμιά αλλαγή που θα κάνει τη διαφορά.
Δυστυχώς όμως, τον τελευταίο καιρό αυτό που βλέπουμε είναι συνεχείς αλλαγές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, που κανείς ποτέ δεν κατάλαβε πού αποσκοπούσαν και ούτε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα φαίνεται να επέφεραν. Το μόνο που κατάφεραν είναι να αποπροσανατολίσουν τους μαθητές.
Απορούμε γιατί είναι τόσο δύσκολο να φέρουμε τα δεδομένα των ελληνικών σχολείων πιο κοντά σε εκείνα άλλων χωρών, που έχουν αποδειχθεί επιτυχημένα. Σίγουρα χρειάζεται χρόνος, αλλά μέχρι στιγμής όλο και κάποιο βήμα θα έπρεπε να έχει γίνει, το οποίο δεν ξέρω για εσάς, αλλά εμείς αδυνατούμε να δούμε. Αποτέλεσμα λοιπόν όλης αυτής της λάθος τακτικής που ακολουθεί η εκπαίδευση, σε συνδυασμό και με κάποιους άλλους παράγοντες, οι επιπτώσεις στους μαθητές είναι εμφανείς.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ορισμένα στοιχεία που προέκυψαν από έρευνα της Ανεξάρτητης Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, σχεδόν οι μισοί μαθητές των Λυκείων έχουν αυξημένη πιθανότητα να είναι λειτουργικά αναλφάβητοι.
Τι σημαίνει, όμως, λειτουργικά αναλφάβητοι;
Ο όρος προήλθε από τη Γ.Σ της UNESCO, όταν το 1978 θέλησε να βρει μια καλύτερη εννοιολογική περιγραφή του αναλφαβητισμού, εισάγοντας έτσι την έννοια του ατόμου που είναι λειτουργικά αναλφάβητο: «Λειτουργικά αναλφάβητο είναι κάθε άτομο που είναι ανίκανο να ασκήσει όλες τις δραστηριότητες για τις οποίες είναι απαραίτητος ο αλφαβητισμός, ώστε να λειτουργεί καλύτερα η ομάδα του και η κοινότητά του και να μπορεί επίσης, ο ίδιος, να διαβάζει, να γράφει και να μετράει, για την προσωπική του ανάπτυξη και για την ανάπτυξη της κοινότητάς του».
Για το ίδιο θέμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τοποθετήθηκε ως εξής: «Λειτουργικά αναλφάβητο είναι το άτομο που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ικανοποιητικά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική για να ενταχθεί ως άτομο στην κοινωνία, απολαμβάνοντας πλήρως τα δικαιώματά του».
Η ΑΔΙΠΠΔΕ επικαλείται για το συμπέρασμά της αυτό τα στοιχεία από τις απογοητευτικές επιδόσεις των μαθητών της Β’ Λυκείου σε Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια για το σχολικό έτος 2017-2018.
Ενδεικτικά στα Γενικά Λύκεια:
- Στη Γλώσσα το 7,1% των μαθητών βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση
- Στη Φυσική βαθμολογία κάτω από τη βάση πήραν 1 στου δύο μαθητές (48,4%)
- Στην Άλγεβρα το ποσοστό των βαθμολογιών κάτω από τη βάση ήταν 38,9% και στη Γεωμετρία 44,2%
Ακόμα χειρότερη είναι η εικόνα στα Επαγγελματικά Λύκεια:
- Ένας στους πέντε πήρε κάτω από τη βάση στη Γλώσσα
- Το 52,7% πήρε κάτω από τη βάση στην Άλγεβρα και το 51,3% στη Γεωμετρία
- Στο 41% οι βαθμολογίες κάτω από τη βάση στη Φυσική και στο 40,8% στη Χημεία.
Σύμφωνα με την Καθημερινή, οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι «τα προβλήματα που εμφανίζονται στο λύκειο, σε σύγκριση με το δημοτικό και το γυμνάσιο, δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά του λυκείου αλλά όλων των βαθμίδων, τα οποία συσσωρευτικά κατέληξαν στο λύκειο. Προβληματίζει, βέβαια, το γεγονός ότι οι αντιλήψεις και οι πρακτικές του Δημοτικού και του Γυμνασίου, ίσως λόγω του υποχρεωτικού τους χαρακτήρα δεν αποτύπωσαν τα αρχόμενα προβλήματα λειτουργικού αναλφαβητισμού και ενδεχομένως δεν κινητοποιήθηκαν εγκαίρως».
