Σαν σήμερα, πριν από 46 χρόνια, πραγματοποιήθηκε η μνημειώδης Εξέγερση του Πολυτεχνείου που σηματοδότησε την πιο κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση και στην ουσία προανήγγειλε την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών, που από τον Απρίλιο του 1967 επέβαλλε στην χώρα μας καθεστώς δικτατορίας.
Το χρονικό έχει ως εξής. Όλα ξεκίνησαν στις 14 Φεβρουαρίου του 1973 με τους φοιτητές της Αθήνας να ξεσηκώνονται και να συγκεντρώνται στο Πολυτεχνείο επί της Λεωφόρου Πατησσίων. Το αίτημά τους ήταν η κατάργηση του νόμου που προέβλεπε να στρατεύονται υποχρεωτικά όλοι εκείνοι όσοι κατά την διάρκεια των σπουδών τους ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση.
Οι φοιτητές κατέλαβαν αρχικά το κτίριο της Νομικής στις 21 Φεβρουαρίου, με συνθήματα όπως «Κάτω η Χούντα», «Ζήτω η Ελευθερία» και «Δημοκρατία». Η επέμβαση της αστυνομίας δεν κατάφερε παρά να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την αγωνιστικότητα των φοιτητών. Η κορυφαία στιγμή της εξέγερσης ήταν και η αρχή της στις 14 Νοέμβρη όπου είχαμε το ζενίθ των αντιδικτατορικών εκδηλώσεων. Εκείνο το πρωί, οι φοιτητές αποφάσισαν να απέχουν από τα μαθήματά τους με κύριο αίτημά τους να γίνουν εκλογές για τους φοιτητικούς συλλόγους τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.
Όσο η μέρα προχωρούσε, τόσο περισσότεροι Αθηναίοι (όχι μόνο φοιτητές) συγκεντρώνονταν στον χώρο του προαυλίου της Σχολής. Η αστυνομία δεν στάθηκε ικανή να περιορίσει την προσέλευση του κόσμου. Εκείνο το απόγευμα πάρθηκε και η απόφαση των αγωνιστών για την κατάληψη του ΕΜΠ. Κάπως έτσι, ξεκίνησαν οι οργανωμένες κινήσεις της εξέγερσης. Η Συνδικαλιστική Επιτροπή που συγκλήθηκε αποτελούνταν από 22 φοιτητές και 2 εργάτες.
Για την επικοινωνία των φοιτητών με την ελληνική κοινωνία, λειτούργησε ραδιοφωνικός σταθμός αρχικά στο κτίριο του Χημικού κι έπειτα στο κτίριο των Μηχανολόγων με βασικούς εκφωνητές τη Μαρία Δαμανάκη και τον Δημήτρη Παπαχρήστου. Τα συνθήματα των φοιτητών γράφονταν σε πλακάτ, στα τρόλεϊ, στα λεωφορεία και στα ταξί. Οι φοιτητές οι ίδιοι, ανέλαβαν την περιφρούρηση όλου του χώρου, ούτως ώστε η κινητοποίηση να διατηρήσει τον ειρηνικό της χαρακτήρα και να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο έρισμα στην ελληνική κοινωνία.
Στις 16 Νοεμβρίου, η αστυνομία επιτέθηκε στο πλήθος που βρισκόταν συγκεντρωμένο από έξω με δακρυγόνα, με γκλομπς και σφαίρες ντουμ – ντουμ. Όταν ο δικτάτορας Παπαδόπουλος συνειδητοποίησε ότι η αστυνομία αδυνατούσε να ελέγξει το Πολυτεχνείο, κινητοποίησε τον στρατό. Τρία άρματα μάχης ξεκίνησαν από το Γουδή με κατεύθυνση το Πολυτεχνείο, ενώ στον σταθμό Λαρίσης συγκενρώθηκαν τρεις μοίρες ΛΟΚ και μία μοίρα αλεξιπτωτιστών από τη Θεσσαλονίκη.
Τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου, το άρμα που βρισκόταν απέναντι από την κεντρική πύλη πήρε την εντολή να εισβάλλει και να «σπάσει» τον κλοιό των φοιτητών. Οι μοίρες των ΛΟΚ εισέβαλλαν επίσης στον χώρο του Πολυτεχνείου και κηνυγούσαν τους φοιτητές οι οποίοι πηδούσαν από τα κάγκελα για να γλιτώσουν. Εκείνη την ημέρα συνελλήφθησαν 840 άτομα, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της αστυνομίας. Οι νεκροί ανήλθαν επισήμως στους 34. Τα θύματα ωστόσο ήταν πολύ περισσσότερα αναλογιζόμενοι τους τραυματίες που προσπάθησαν να διαφύγουν της σύλληψης.
Η Επέτειος της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου σημαίνει πολλά για τον καθέναν από εμάς, κάθε χρονιά. Για άλλους είναι σχολική εορτή, για άλλους ευκαιρία να εκφράσουν τις κομματικές τους προτιμήσεις και για τους περισσότερους να θυμούνται τις θυσίες που έγιναν από ανθρώπους που έχυσαν το αίμα τους για να διαθέτουμε σήμερα, εσύ κι εγώ, την ελευθερία μας και τη δυνατότητα να εκφράζουμε τα πιστεύω και τις απόψεις μας υπό το πρίσμα της Δημοκρατίας.
Μπορείτε επίσης, να διαβάσετε το περσινό μας αφιέρωμα και να ενημερωθείτε για τις άγνωστες λεπτομέρειες εκείνης της ημέρας, της 17ης Νοεμβρίου του 1973!
