Η Θεωρία Διαχείρισης του Τρόμου (Terror Management Theory) υποστηρίζει ότι τα κοινωνικά ιδανικά και πρότυπα, μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε το άγχος του θανάτου. Οι συγκρούσεις ανάμεσα σε πολιτικούς, πολίτες και σε θεωρίες, μας βοηθούν να βρίσκουμε εξηγήσεις για να αντιμετωπίσουμε το άγχος του θανάτου. Τελικά, υπερασπιζόμαστε συγκεκριμένες αξίες και πεποιθήσεις, δίνοντας εξηγήσεις για τον κόσμο και τελικά την ύπαρξή μας. Κοινώς, ο φόβος είναι πρωταρχικό μας συναίσθημα, η φοβία όμως διαφέρει.
O φόβος έχει διαφορετικές διακυμάνσεις και εκδηλώνεται σε διάφορες καταστάσεις και αντικείμενα. Η φοβία από την άλλη, είναι ο διαρκής και επίμονος φόβος για κάτι και συνήθως θεωρείται παράλογη σαν στάση από το ίδιο το άτομο. Συχνά, οι φοβίες επιβάλλουν πολλούς περιορισμούς στις ζωές των ανθρώπων που τις κατέχουν γι’ αυτό και οι άνθρωποι με φοβίες, κάποια στιγμή ίσως αναζητήσουν τρόπους αντιμετώπισής τους.
Πάλη ή φυγή;
Είναι εύκολη η φυγή και η αποφυγή του φόβου, αλλά στο τέλος η πάλη με τον φόβο και η προσπάθεια στο να δοθεί μια καθαρά προσωπική εξήγηση είναι αυτή που πιθανότατα θα βοηθήσει. Η αποτυχία αντιμετώπισης ενός φόβου ή μιας φοβίας είναι πολύ συχνή, αλλά η απόφαση του να αλλάξει κανείς τη δεδομένη κατάσταση είναι καθοριστικότερη. Η παραίτηση κι η αυτό-επίκριση μπορεί να δώσουν τη θέση τους στο κουράγιο και την προσπάθεια κατανόησης. Άλλωστε ως εξελιγμένα όντα, δεν θα εξηγούμε μόνο τις φοβικές αντιδράσεις ως ένστικτα επιβίωσής…
Αποδοχή και κατανόηση
Το άγχος είναι όχι μόνο φυσιολογικό, αλλά και χρήσιμο σε πολλές καταστάσεις. Κάπου, για κάποιο λόγο εντοπίζεται κάτι ως ένδειξη απειλής, η οποία λειτουργεί ως σήμα κινδύνου και καλούμαστε, όντας σε εγρήγορση, να αντιδράσουμε και να προφυλαχθούμε.
Στις φοβίες από την άλλη, η απειλή μεγιστοποιείται και το άγχος καταλήγει να παραλύει. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιεί κανείς πότε ο φόβος του είναι παράλογος. Δεν σημαίνει όμως ότι με κάθε αφορμή, επειδή και μόνο βιώνει το αίσθημα του φόβου, πρέπει να χαρακτηρίζει τον εαυτό του τρελό, καθώς αυτό προκαλεί ακόμα περισσότερη ανασφάλεια, άγχος και φόβο. Η συναισθηματική κατάσταση σίγουρα δεν είναι καλή όταν κάποιος αντιμετωπίζει μια φοβία του, αυτό όμως δεν πρέπει να οδηγεί σε παραίτηση και στην πεποίθηση ότι η κατάστασή είναι εκτός ελέγχου.
Ο εντοπισμός των φόβων επίσης και μια προσπάθεια βαθύτερης κατανόησης τους, μπορούν να δώσουν πραγματικό νόημα στη ζωή μας. Μ’ αυτόν τον τρόπο, ξεφεύγουμε από αρνητικούς χαρακτηρισμούς για τον εαυτό μας και μπορούμε να ανακαλύψουμε τι σημαίνει ένας φόβος για εμάς. Κρύβει το φόβο της αποτυχίας, το φόβο του θανάτου, τον μάθαμε ως πατρική επιταγή; Βέβαια, η ψυχοθεραπεία βοηθά ιδιαίτερα για την εξερεύνηση των φόβων μας.
Υπάρχουν 500 διαφορετικές φοβίες βάσει του National Phobics Society.
Τα συμπτώματα των φοβιών είναι πολύ οδυνηρά. Ο τρόμος για ένα αντικείμενο ή μια κατάσταση, προκαλεί συμπτώματα άγχους όπως ρίγη, τρέμουλο, ανησυχία, ναυτία, ταχυπαλμία, εκνευρισμό, φόβο ότι θα «χάσει κανείς το μυαλό του» ή ότι και θα πεθάνει, παραισθήσεις και άλλα. Όταν τα συμπτώματα γίνουν επίμονα, η κατάθλιψη, η κατάχρηση ουσιών, οι εμμονές και ό, τι θα καταστεί οδυνηρό για το υποκείμενο, μπορεί να εμφανιστούν. Μαζί συνήθως, με τις βλάβες σε νευροφυσιολογικό και σωματικό επίπεδο.
Τραυματικές εμπειρίες, μίμηση προτύπων και υποκατάστατα, διάφοροι λόγοι και μοναδικοί για τον καθένα εξηγούν τις φοβίες και τους φόβους. Το ζήτημα είναι όμως κανείς, να αναζητά έγκαιρα βοήθεια στην περίπτωση που κρίνει ότι το χρειάζεται. Απαραίτητο είναι όμως το κίνητρο του να ζητήσει κανείς βοήθεια και να αναλάβει κάτι από το σύμπτωμά του.
