Φτάνεις σε μια φάση που συνειδητοποιείς ότι η ζωή σου δε θα είναι όπως ακριβώς την είχες στο μυαλό σου. Κι αυτή η φάση θα είναι κάπου ανάμεσα στα 20-30.
Μέχρι τα 18 και έχοντας γνωρίσει μόνο την ανήλικη ζωή με ό,τι αυτή συνεπάγεται, ονειρεύεσαι την ενηλικίωση σαν μια περίοδο απελευθέρωσης και διασκέδασης. Μας τη δημιουργούν κιόλας αυτή την εντύπωση. Όταν ακούς συνέχεια πως τα φοιτητικά χρόνια είναι τα καλύτερα της ζωής σου, κάπου πείθεσαι. Οι προσδοκίες που δημιουργείς όμως, κάνουν ακόμα μεγαλύτερη την απογοήτευση όταν ανακαλύπτεις από μόν@ σου την πραγματικότητα.
Η αρχή γίνεται όταν περνάς σε μια σχολή και συνειδητοποιείς πως δεν είναι αυτό που σου αρέσει τελικά.
Μοιάζει τόσο βουνό να το ξαναπροσπαθήσεις, που συμβιβάζεσαι και λες «έλα μωρέ, θα πάρω το πτυχίο κι όλα καλά θα πάνε». Όσο πλησιάζεις όμως στο πτυχίο και μαζί πλησιάζει και η ώρα που θα πρέπει να βρεις μια δουλειά που – σύμφωνα με τον κανόνα – θα έχει σχέση με τις σπουδές σου, αρχίζει ο πανικός.
Αλλά ακόμα και να σ’ αρέσει το αντικείμενο των σπουδών σου, η στιγμή που βγαίνεις στην αγορά εργασίας και άρα κι επίσημα στην ενήλικη ζωή, είναι καθοριστική. Και όχι πάντα με θετικό τρόπο.
Ήσουν τόσο απασχολημέν@ να περνάς μαθήματα τα τελευταία 4-5 χρόνια, που ξεχνούσες να σκεφτείς το λόγο που το κάνεις.
Οκ, θα τελειώσω τη σχολή… αλλά γιατί; Αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου; Κι αν όχι, την έκατσα… Πώς θα βρω αυτό που πραγματικά αγαπάω τώρα που πιέζει ο χρόνος και πώς θα δικαιολογήσω τα χαμένα χρόνια;
Εκεί καταλαβαίνεις ότι υπάρχει μια γενικότερη σύγχυση μέσα σου. Όπως το ένα φέρνει το άλλο, έτσι και το panic attack για το μέλλον σου φέρνει μια αναθεώρηση των πάντων που όριζαν μέχρι σήμερα τη ζωή σου. Θυμάσαι τα όνειρα που έκανες στα 15 σου για τα 20+ και με το ζόρι πατάς ένα τικ. Πιθανότατα μένεις ακόμα με τους δικούς σου, δεν ξεσαλώνεις κάθε βράδυ μέχρι τις πρωινές ώρες γιατί αύριο δουλεύεις και δεν έχεις καν την ενέργεια και τον ενθουσιασμό για τρελά σχέδια.
Το να κάτσεις σπίτι Σάββατο βράδυ και να κοιτάς το ταβάνι «απολαμβάνοντας» το απόλυτο κενό μέσα σου – που ούτε καν σου προκαλεί ανάγκη να κλάψεις – μοιάζει καλύτερη ιδέα από το να βγεις έξω με κόσμο. Όχι γιατί γουστάρεις τα aesthetics του σπιτιού σου κι επειδή τα έχεις βρει με τον εαυτό σου όπως παρουσιάζουν κάποια TikToks, αλλά γιατί δεν έχεις άλλη επιλογή. Βαριέσαι. Δεν έχεις κανένα κίνητρο. Νιώθεις μοναξιά, αλλά ακόμα και να προσπαθήσεις να το αλλάξεις, δυσκολεύεσαι φριχτά να ταυτιστείς με συνομήλικούς σου.
Παρατηρείς τις ζωές των άλλων και νιώθεις πως καθυστερείς στα πάντα
Μιλούν για ταξίδια, μεταπτυχιακά, εργασία στο εξωτερικό, πράγμα που θα σε κρατήσει ξύπνιο άλλο ένα βράδυ, αλλά και πάλι, νιώθεις άδει@ από ενέργεια και κίνητρο για να το αλλάξεις. Μπορεί να έχεις κλείσει 15ωρο στο κρεβάτι, ωστόσο αισθάνεσαι κουρασμέν@. Είναι αυτή η ψυχική κούραση, που την μπερδεύεις με σωματική. Για την ακρίβεια, μόνη της μπερδεύεται και σε καθηλώνει σε ένα κρεβάτι/καναπέ, να σκρολάρεις στα social media και να κάνεις τον εαυτό σου να νιώθει ακόμα πιο σκατά.
Η μόνη σου διαφυγή είναι οι σκέψεις πως την κάνεις για κάπου μακριά από όλο αυτό. Πώς μαζεύεις το θάρρος και ξεκινάς κάτι καινούριο, που καμία σχέση δεν έχει με την τωρινή καθημερινότητά σου. Well, γρήγορα συνειδητοποιείς πως δεν έχεις τους πόρους για κάτι τέτοιο και πως δε θα τους αποκτήσεις σύντομα. Κοιτάς μπροστά και σε πιάνει τρόμος. «Δε θα καταφέρω ποτέ να επανέλθω από το βούρκο που έριξα εγώ τον εαυτό μου. Είμαι καταδικασμέν@», σκέφτεσαι. Αλλά είσαι μόλις 20κάτι χρονών.
Η αλήθεια είναι πως η κατάσταση στη χώρα δε βοηθάει να δεις πιο ζεστά τα πράγματα.
Δουλεύεις και σπουδάζεις ταυτόχρονα για να συμμετέχεις στα οικονομικά του πατρικού σου ή για να μπορείς να κάνεις τη ζωή σου που θες χωρίς στερήσεις. Γιατί αν σκέφτεσαι να μείνεις μόν@, τότε απλά ατύχησες. The Math is not mathing όσον αφορά τους μισθούς και τα ενοίκια. Εκτός κι αν έχει καταφέρει κάποιος να λύσει το πρόβλημα του «παίρνω 500 ευρώ μισθό και το ενοίκιο είναι άλλα τόσα».
Θέλω να πω, δεν είναι όλα «στο μυαλό μας», είναι και πρακτικό το ζήτημα. Εν τέλει, αντί να νιώθεις πιο ελεύθερ@ και πιο σίγουρ@ για τον εαυτό σου από ποτέ, αισθάνεσαι εγκλωβισμέν@ σε μια καθημερινότητα 70άρη (κρατώντας μια πισινή πως ίσως κάνουν πιο συναρπαστική ζωή) θεωρώντας πως ό,τι έζησε, το έζησε, από εδώ και στο εξής τον περιμένει μια ρουτίνα που θα πρέπει να υποστεί. Ελάχιστα δυστοπικό…
Ωστόσο, όταν κάτι αποκτάει δικό του όνομα, μοιάζει λίγο πιο διαχειρίσιμο και κατανοητό. Αν αυτό σε βοηθάει λοιπόν, το συναισθηματικό μπέρδεμα που νιώθεις αυτή την περίοδο της ζωής σου, το βάρος για το μέλλον σου και το άγχος αν θα νιώσεις ποτέ ολοκληρωμέν@ κι ευτυχισμέν@, είναι κάτι αντίστοιχο της κρίσης μέσης ηλικίας. Έχεις ακούσει πολλά για αυτή την τελευταία, αλλά ελάχιστα για την αντίστοιχη κρίση των 20s. Ναι, γιατί μας έχουν «απαγορέψει» στο άνθος της ηλικίας μας να μη νιώθουμε 24/7 ευφορία. Είναι κάπως περίεργο κι αχάριστο να λες πως δεν είσαι στα καλύτερά σου.
«Τόσο νέο παιδί, τι προβλήματα έχεις εσύ;»…
Οι ανησυχίες και οι προβληματισμοί δεν έχουν ηλικία. Μάλιστα, όσο πιο εξιδανικευμένη είναι μια ηλικία, τόσο περισσότερα προβλήματα παρουσιάζει. Πάρε το χρόνο σου, άσε τον εαυτό σου να αμφισβητήσει και να αναθεωρήσει πράγματα και επίτρεψέ του να μάθει τι θέλει, χωρίς ντροπή για αυτά που αισθάνεται. Η κρίση αυτή είναι μια καλή δίοδος για ανάκαμψη. Και μπορεί να γίνει ακόμα πιο επωφελής αν ζητήσεις βοήθεια ειδικού. Ό,τι σε γεμίζει!
Πάντως, να θυμάσαι πως δεν είσαι μόν@, ούτε περίεργ@. Το περίεργο θα ήταν μέσα σε αυτή την κοινωνία, με τους ρυθμούς και τις απαιτήσεις της, να μη χάσεις κάπου στη διαδρομή τους λόγους για τους οποίους παλεύεις.
