Αντιδράσεις για το πόρισμα της επιτροπής που προεδρεύει ο Νίκος Παρασκευόπουλος και αφορά τη βία στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. Από τη μεριά του ο υπουργός Παιδείας το χαρακτηρίζει εξαιρετικό και τονίζει πως «μπορεί να ολοκληρώθηκε το πόρισμα, αλλά όχι η δουλειά της επιτροπής».
Το πόρισμα θα σταλεί στις διοικήσεις των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, στις νεολαίες των κομμάτων και στις φοιτητικές παρατάξεις, με στόχο να διατυπώσουν κι εκείνοι τις παρατηρήσεις τους ή να προτείνουν νέες προτάσεις προς την επιτροπή, έως τις 30 Οκτωβρίου.
Τι λέει το πόρισμα Παρασκευόπουλου
Η ευρυθμία στα πανεπιστήμια σε αρκετές περιπτώσεις διαταράσσεται από φαινόμενα παραβατικότητας, τα οποία άλλοτε έχουν χαρακτήρα ατομικών προσβολών και άλλοτε φθάνουν στην πρόκληση δυσλειτουργιών στις πανεπιστημιακές δραστηριότητες.
Τονίζεται ότι η πλήρης εξαφάνιση της ανομίας είναι ουτοπικός στόχος, ωστόσο θεωρείται εφικτή «η διασφάλιση ενός πεδίου με μειωμένη παραβατικότητα συγκριτικά με τον περιβάλλοντα κοινωνικό χώρο, ώστε να αναπτύσσονται ελεύθερα οι ακαδημαϊκές λειτουργίες».
Σύμφωνα με την Επιτροπή, τα σχετικά προβλήματα άλλοτε αφορούν όλα τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα κι άλλοτε εντοπίζονται σε ορισμένα από αυτά, κατεξοχήν των μεγάλων πόλεων, με την κατάσταση στα μεγάλα πανεπιστήμια να χαρακτηρίζεται πιο δύσκολη. Ωστόσο, κατά τις εργασίες της Επιτροπής, έγινε δεκτό ότι το πανεπιστήμιο, παρότι δεν είναι στεγανό απέναντι στο κοινωνικό περιβάλλον, δεν αποτελεί χώρο άσκησης επικίνδυνων δραστηριοτήτων. Παράλληλα, τονίστηκε ότι «η προκαλούμενη κάποτε από μέρος του τύπου εντύπωση ότι τα πανεπιστήμια είναι νησίδες ή άντρα εγκλήματος, δεν ευσταθεί».
Στο πόρισμα τονίζεται επιπλέον ότι «οι ακραίες επιλογές, αφενός της διαρκούς και χωρίς σοβαρό λόγο επέμβασης της δημόσιας δύναμης, αφετέρου της παντελούς απουσίας της, προφανώς θα πολλαπλασίαζαν τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες. Επομένως, ένας ρυθμιστικός αυτών των επεμβάσεων θεσμός, όπως το πανεπιστημιακό άσυλο, μπορεί να είναι αποτελεσματικός». Σημειώνεται, δε, ότι «ο θεσμός του ασύλου δεν πρέπει ούτε να υποτιμάται, ούτε να υπερτιμάται».
Για το ζήτημα των ναρκωτικών, προτείνεται από την Επιτροπή η δημιουργία συμβουλευτικών σταθμών ψυχοκοινωνικής στήριξης φοιτητών, σε κάθε πανεπιστήμιο που διαπιστώνει τη σχετική ανάγκη. Προτείνεται επίσης να εξεταστεί η ένταξη του μαθήματος των εξαρτήσεων στα Τμήματα της Ιατρικής, Ψυχολογίας, Κοινωνικής Εργασίας, Νοσηλευτικής, Παιδαγωγικών, Κοινωνιολογίας, Νομικής στο πρόγραμμα σπουδών τους, ώστε να οι απόφοιτοί τους να έχουν λάβει σχετική εκπαίδευση όπως γίνεται αντίστοιχα στον ευρωπαϊκό και στο διεθνή χώρο. Επίσης, κρίνεται σημαντική η εξειδίκευση σε αυτόν τον τομέα, με την ανάπτυξη συνθετικών μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στο συγκεκριμένο αντικείμενο.
Παράλληλα, προτείνεται η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σχετικών εγχειριδίων για την δυναμική του προβλήματος της χρήσης ουσιών το οποίο εξελίσσεται κοινωνικά και ιστορικά αλλά και τις δυνατότητες πρόληψης και ψυχοκοινωνικής παρέμβασης. Επίσης, προτείνεται η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των στελεχών των σωμάτων ασφαλείας και των υπαλλήλων φύλαξης ΑΕΙ σε θέματα διαχείρισης του ρόλου τους.
Όπως τονίζεται στο πόρισμα, η λειτουργία προγραμμάτων υποκατάστασης χρειάζεται να γίνεται όχι εντός αλλά στο πλαίσιο της ευρύτερης κοινότητας που πλαισιώνει την ακαδημαϊκή καθώς η εμπειρία έδειξε τις σοβαρές δυσκολίες που σχετίζονται με τη λειτουργία, αλλά και την πρόσβαση των φοιτητών σε αντίστοιχο πρόγραμμα στο χώρο του Πανεπιστημίου. Παράλληλα, χρειάζεται η ανάπτυξη ισχυρού δικτύου προγραμμάτων βοήθειας στον δρόμο από εγκεκριμένους φορείς αντιμετώπισης των εξαρτήσεων περιμετρικά των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων που αντιμετωπίζουν ζητήματα χρήσης παράνομων ουσιών.
Μέτρα για τις καταλήψεις
Σύμφωνα με τα όσα διαβάσαμε, σε περίπτωση που προκαλούνται από εξωπανεπιστημιακούς καταλήψεις, τότε θα πρέπει να εφαρμόζεται ό,τι προβλέπει ο νόμος τέλεσης αξιόποινων πράξεων.
Προτείνεται επιπλέον ο εποικοδομητικός διάλογος για τις καταλήψεις που πραγματοποιούνται από τους φοιτητές των Ιδρυμάτων, ενώ σε περιπτώσεις καταλήψεων για να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις, προτείνεται η δημιουργία χώρων αναψυχής στα ΑΕΙ.
Αντίστοιχη αναφορά γίνεται για τους υπό κατάληψη χώρους που χρησιμοποιούνται ως στέκια, όπου προτείνεται να δημιουργηθούν άλλοι χώροι και οι κατειλημμένοι να επιστραφούν στα Πανεπιστήμια.
Μέτρα για κλοπές, ληστείες και διακίνηση ναρκωτικών
Όσον αφορά το ζήτημα της διακίνησης ναρκωτικών, προτείνεται η ανάπτυξη street work για τον περιορισμός της βλάβης, τη δημιουργία μονάδων ψυχοκοινωνικής στήριξης φοιτητών σε όλα τα ΑΕΙ και κατάλληλη στελέχωσή τους, αλλά και οργάνωση σχετικών μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Ειδικότερα, πρωτοβουλίες για την αποδιάρθρωση της αγοράς ναρκωτικών γύρω από τα ΑΕΙ (εστίαση στον έλεγχο της προσφοράς) μέσω:
α) ανάλυσης κατά περίπτωση των παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξη της αγοράς
β) επανεξέτασης της χορήγησης υποκαταστάτων ναρκωτικών ή ναρκωτικών για μείωση βλάβης στους πανεπιστημακούς χώρους
γ) επίτασης ελέγχων για την αποδιάρθρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας που περιβάλλει την κάθε λιανική αγορά, (με συστηματική χαρτογράφηση της πορείας των ουσιών από τις μικρές αποθήκες ως τους λήπτες.
δ)Ανάπτυξη συστημάτων street work για τον περιορισμό της βλάβης.
Επιπλέον, για τις ληστείες και τις εκρήξεις ΑΤΜ, η λύση που προτείνεται είναι η απομάκρυνση όλων των σχετικών μηχανημάτων από χώρους των ΑΕΙ ή -εναλλακτικά- εγκατάσταση των μηχανημάτων αυτών σε ειδικούς χώρους, που να μπορούν να επιτηρούνται ειδικά και ηλεκτρονικά.
Όσον αφορά στις κλοπές στους πανεπιστημιακούς χώρους, προτείνεται φωτισμός σε προαύλιους χώρους με τρόπο που να μην μπορεί να καταστραφεί. Επίσης, ευαισθητοποίηση των φοιτητών και των εκπροσώπων τους ώστε να γίνει σαφές ότι όταν το θύμα είναι συνάδελφος ή καθηγητής δεν πλήττεται η άρχουσα τάξη, ότι όταν «θύμα» είναι το πανεπιστήμιο τα καταστρεφόμενα δεν μπορούν εύκολα και χωρίς τελική επιβάρυνση των φορολογουμένων να αντικατασταθούν.
Επιπλέον, δημιουργία συστήματος ιχνηλασίας για τον σταθερό και φορητό εξοπλισμό που αγοράζεται από τα ΑΕΙ (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα ΤΕΙ). Και τέλος, συνεργασία με την Αστυνομία για ενημέρωση ιδίως στο θέμα της παράνομης αγοράς ηλεκτρονικών εξαρτημάτων.
Με τη σειρά μας, το πόρισμα Παρασκευόπουλου για το ζήτημα της βίας στα Πανεπιστήμια που είναι διαχρονικό, το χαρακτηρίζουμε εξωπραγματικό. Θα συμφωνήσουμε με τα λόγια του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, κ. Ζαπράνη, που μεταξύ άλλων ανέφερε πολύ σωστά πως «δεν είναι ο ρόλος της Πανεπιστημιακής κοινότητας να αναλάβει τον ρόλο της αστυνομίας και των επαγγελματικών της ψυχικής υγείας».
Σαν να λέμε, το κράτος φυσικά και γνωρίζει τα προβλήματα βίας, αλλά δεν τα λύνει για ακόμη μια φορά!
