Οι κινηματογραφικές εμφανίσεις για μια τόσο famous ιστορική φιγούρα όπως ο Ναπολέων είναι ελάχιστες από την ταινία ‘Napoleon’ του Abel Gance (1927) και έπειτα. Ο Stanley Kubrick είχε κάποια μεγάλα σχέδια τα οποία όμως έμειναν απραγματοποίητα, με τον Steven Spielberg να αναλαμβάνει ετοιμάζοντας για το HBO μία limited σειρά 7 επεισοδίων βασισμένη στο script του Kubrick.
Το ‘Napoleon’ χρειάστηκε 2 ώρες και 38 λεπτά για να έχει, συν τοις άλλοις, όλα αυτά που περιμένεις να δεις σε ένα φιλμ εποχής.
Είναι μια βιογραφική ταινία με πολλά ιστορικά γεγονότα αλλά και αρκετά σατυρικά στοιχεία. Το αν είναι ακριβής όσον αφορά τις ιστορικές λεπτομέρειες είναι μια διαφορετική κουβέντα. Μιλάμε άλλωστε για μια εκκεντρική προσωπικότητα ενός αυτοκράτορα. Οι απόψεις και οι οπτικές πάντα ποικίλουν.
Η ταινία σε βάζει χωρίς την παραμικρή προειδοποίηση στο θερμόαιμο mood της περιόδου με μια φρικιαστική σκηνή. Η βασίλισσα Μαρία Αντουανέτα οδηγείται στην γκιλοτίνα και ο νεαρός τότε Ναπολέων παρατηρεί, κάπως φιλόδοξα για αυτό που έπεται, τους οργισμένους συμπολίτες του να απολαμβάνουν το θέαμα.
Από την επόμενη σκηνή ξετυλίγεται η πολύπλευρη προσωπικότητα του Βοναπάρτη. Οι στρατηγικές του επιτυχίες, η θυελλώδης σχέση εξάρτησης με την Ιωσηφίνα, τα κακώς κείμενα ενός αυτοκράτορα και οι τρόποι με τους οποίους λειτουργούσαν οι βασιλικές οικογένειες της εποχής, θα κρατήσουν το ενδιαφέρον σου μέχρι τέλους. Ένα απότομο τέλος btw.
Το ρόλο του Ναπολέοντα Βοναπάρτη παίζει ο Joaquin Phoenix και εδώ φαίνεται το impact που έχουν οι πρωτοκλασάτοι ηθοποιοί σήμερα. Θεωρώ ότι ο πρωταγωνιστής είναι μεγάλο selling point για τη συγκεκριμένη «δύσκολη» ταινία. Δεν είναι ο Joaquin του ‘The Joker’, το ξεκαθαρίζουμε. Παραμένει όμως ένας εξαιρετικός πρωταγωνιστής που φέρνει στην οθόνη ό,τι του έχει δοθεί. Κι… αν κοιτάξεις προσεκτικά, ίσως δεις και λίγο τον Τζόκερ. Τα acting skills είναι αδιαμφισβήτητα και έναν τέτοιο ηθοποιό σε τόσο ακριβή παραγωγή μπορείς να τον απολαύσεις δεόντως.
Στην οθόνη εμφανίζονται μεγάλες ιστορικές προσωπικότητες και γίνεται αναφορά σε άλλες τόσες. Η αυτοκράτειρα Ιωσηφίνα είναι μία από αυτές και της δίνει σάρκα και οστά η επίσης καταπληκτική Vanessa Kirby. Το παρουσιαστικό και το ύφος της είναι τάλε κουάλε για τον ρόλο. Μια ερμηνεία που σίγουρα δε θα περάσει απαρατήρητη. Αποδείχτηκε η ιδανική co-star του Phoenix σε έναν εξίσου απαιτητικό ρόλο.
Το δύσκολο για τους πρωταγωνιστές σε ταινίες εποχής είναι να μπορέσουν να μιμηθούν την ιδιοσυγκρασία ενός ανθρώπου που έδρασε σε άλλον αιώνα. Δηλαδή έναν άνθρωπο με άλλες ηθικές αξίες, άλλο τρόπο σκέψης. Και στην προκειμένη, τον αυτοκράτορα και την αυτοκράτειρα της Γαλλίας. Αν το καλοσκεφτείς, δεν είναι καθόλου εύκολο task και οι δύο πρωταγωνιστές, ευτυχώς, το αρπάζουν από τα μαλλιά.
Για να δημιουργήσει την επική κλίμακα της ταινίας, ο Scott συγκέντρωσε ξανά συνεργάτες από το παρελθόν: τον σκηνογράφο Arthur Max (υποψήφιος για Όσκαρ για τις ταινίες ‘Gladiator’ και ‘The Martian’), τον διευθυντή φωτογραφίας Dariusz Wolski (‘All the Money in the World’, ‘Alien: Covenant’) και τον δύο φορές βραβευμένο με Όσκαρ για σπέσιαλ εφέ, Neil Corbould (‘Gladiator’). Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει λένε, ίσως όμως αυτό το project να έφερε ισοπαλία.
Τα σκηνικά και τα props είναι ιδιαίτερα και εντυπωσιακά
Είναι κάτι που λατρεύω στα period dramas και ανυπομονώ κάθε φορά να δω πώς θα διαχειριστεί το κομμάτι αυτό ο σκηνοθέτης και τι πόρους θα χρησιμοποιήσει. Πολλά από αυτά σκεφτείτε ότι νοικιάστηκαν από μουσεία για τις ανάγκες των γυρισμάτων. Όπως ένα πιάνο που ανήκε στον Ναπολέοντα, δανεισμένο από το Μουσείο του Λονδίνου.
Οι σκηνές από τις μάχες είναι επικές με πολλά διαφορετικά πεδία και εποχές του χρόνου. Άλογα, κανόνια, όπλα και εμπλοκές σε formations όπως συνηθιζόταν εκείνη την περίοδο, γεμίζουν την οθόνη. Γυρίσματα έγιναν επίσης σε ανάκτορα και τα κοστούμια αποτελούν πιστά αντίγραφα μετά από εκτενή μελέτη της ενδυματολογίας της εποχής.
Βρισκόμαστε ανάμεσα στην κλασική εποχή και την εποχή του Ρομαντισμού και ο Scott με τους συνεργάτες του μας βάζουν τόσο αβίαστα στο κλίμα. Γυρίσματα με πολλαπλές κάμερες, διαφορετικούς φακούς, διαφορετικούς φωτισμούς και σκηνικά, εξυπηρετούν κάθε φορά στο έπακρο το ύφος και την αισθητική της εποχής. Μπορείς να θίξεις την προσέγγιση του Scott για τον ultimate emperor ως περισσότερο αποδομητική απ’ όσο χρειαζόταν, ωστόσο σίγουρα δεν μπορείς να του καταλογίσεις στο τεχνικό κομμάτι ότι λειτουργεί διεκπεραιωτικά.
Αγαπώ τις ταινίες εποχής και ίσως αυτό να με κάνει προκατειλημμένο. Δεν είναι τυχαίο ότι ποτέ δε θα βαρεθώ να βλέπω το (ανώτερο) ‘The Patriot’. Ωστόσο, αν κάνουμε στην άκρη τα κινηματογραφικά στοιχεία, ο Ναπολέων δείχνει να έχει κάποια στραβοπατήματα. Ένα από αυτά είναι και το απότομο τέλος. Όλη η ταινία μέχρι την επική μάχη του Βατερλώ φουσκώνει πολύ τις προσδοκίες και κλείνει με μερικά βιαστικά lines.
