Διαβάζεις τον τίτλο και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι είναι πολύ λάθος που δεν τον έχεις ξανασυναντήσει στη ζωή σου. Όχι σε κάποιο άρθρο στο facebook, αλλά στο σχολείο για παράδειγμα. Είμαστε μια χώρα που ταλαιπωρείται κάθε καλοκαίρι από τις φωτιές, άλλοτε σε μικρότερο βαθμό κι άλλοτε σε μεγαλύτερο (βλ. φέτος), αλλά για κάποιον πολύ περίεργο λόγο, δε μας μίλησε ποτέ κανείς για το τι πρέπει να κάνουμε σε αυτήν την περίπτωση.
Φτάνουμε λοιπόν σήμερα να παρακολουθούμε την απόλυτη κόλαση γύρω μας και να μην έχουμε ιδέα πώς αντιμετωπίζεται. Όχι ότι έχεις να κάνεις και πολλά μπροστά σε αυτό το λυσσαλέο τέρας που «καταπίνει» τα πάντα στο πέρασμά του, αλλά σε περίπτωση που βρεθείς απέναντί του να ξέρεις πώς να φερθείς και να μην πέσεις εντελώς αμαχητί.
Όπως γίνεται με τα περισσότερα πράγματα δυστυχώς, πρέπει να φτάσουμε στο επίκεντρο μίας τέτοιας κατάστασης για να ενημερωθούμε για τα βασικά βήματα. Και συχνά είναι αργά.
Έτσι και τώρα λοιπόν, το έργο της εκπαίδευσης το ανέλαβε μια χρήστης των social media και μέλος οικογένειας πυροσβεστών όπως σημειώνει, η οποία μέσα από ένα αναλυτικότατο post παρουσιάζει μερικές βασικές και σωτήριες πολλές φορές οδηγίες, που πρέπει να ακολουθήσει όποιος βρεθεί αντιμέτωπος με μια πυρκαγιά.
Με την ελπίδα ότι δε θα μας χρειαστούν ποτέ, διαβάζουμε προσεκτικά τα παρακάτω και εφοδιαζόμαστε με μια παραπάνω γνώση σε τέτοιες καταστάσεις:
ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ
Ένας ολοκληρωμένος, απλός, σωστός, οδηγός για επιβίωση από μια δασική πυρκαγιά – πράγματα που όλοι πρέπει να γνωρίζουμε.
■ Οι Πιο Δύσκολες Καταστάσεις Πυρκαγιάς είναι:
– Σπίτια μέσα σε πευκόφυτο δάσος
– Ακαθάριστα οικόπεδα
– Στενοί δρόμοι
– Δύσβατη για την Πυροσβεστική περιοχή
– Μια μόνο οδός διαφυγής
– Δυνατός αέρας
– Μακρινή απόσταση από νερό
– Πολύς κόσμος μαζί
– Καμιά ψύχραιμη αντίδραση
– Άτακτη διαφυγή πολιτών χωρίς κανένα οργανωμένο σχέδιο με τραγικά αποτελέσματα.
■ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΑΠΟ ΠΥΡΚΑΓΙΑ:
(1) Φεύγεις όταν η φωτιά είναι ακόμα μακριά
Πήγαινε έναντι του ανέμου. Με τον δυνατό αέρα, τη φωτιά τη βλέπεις να είναι στα 1000 μέτρα και σε λίγα λεπτά είναι στα πόδια σου. Μην κάτσεις να βλέπεις. Μην σκέφτεσαι το σπίτι σου ή το κτήμα σου. Ειδοποίησε τον κόσμο και φύγετε. Θα φύγεις προς την κατεύθυνση που έρχεται ο άνεμος – δηλαδή να έχεις τον άνεμο να σου κτυπά στο πρόσωπο. Αν ο άνεμος φυσάει πίσω από τη φωτιά προς εσένα, τρέξε κάθετα της φωτιάς.
(2) Πυρκαγιά στα πεύκα – να την πάρεις πολύ στα σοβαρά, να βγεις από την περιοχή αμέσως
Το πεύκο είναι το πιο δύσκολο, είναι ξηρό με ρετσίνι, φλεγόμενα κουκουνάρια που σκάνε και με το έδαφος γεμάτο πευκοβελόνα. Ο πιο φυσικός εύφλεκτος συνδυασμός! Αν συνδυάσεις και τις εκρήξεις από τα καύσιμα των καμένων αυτοκινήτων μιλάμε για τον πιο δύσκολο συνδυασμό. Πρέπει να βγεις από το δάσος. Κινήσου προς χαμηλότερο υψόμετρο! Αυτό επειδή οι ζεστές μάζες αέρος της πυρκαγιάς κινούνται προς τα πάνω.
(3) Η φωτιά ακολουθεί τον καπνό
Όταν βλέπεις την φωτιά στο απέναντι βουνό και ο καπνός έρχεται κατά εσένα είναι βασική αρχή ότι η φωτιά θα ακολουθήσει την ίδια πορεία. Αν έρχεται ο καπνός πάνω σου, τρέξε φύγε. Αν δεν καταλαβαίνεις προς τα πού πάει ο καπνός: κοίτα ψηλά στον ουρανό όπου είναι πιο σωστή η κίνησή του.
(4) Αν σου έχει κοντέψει ήδη ο καπνός
Βρέξε τον εαυτό σου/Κάλυψε το στόμα σου. Βασική αρχή – δεν χάνεις την ψυχραιμία σου. Βάζεις σε σένα και σε όποιον έχεις δικό σου μαζί βρεγμένη πετσέτα ή μπλούζα στο πρόσωπο και φεύγεις όσο η φωτιά είναι ακόμα μακριά.
(5) Πιάνεις πορεία προς στη θάλασσα: Πας κατηφορικά
Προχωράς προς τη θάλασσα εάν είναι κοντά. Όσο πιο χαμηλά τόσο πιο λίγη η βλάστηση και τόσο πιο ανθεκτικοί οι θάμνοι στη φωτιά. Πέσε στη θάλασσα αν χρειαστεί.
Εάν δεν υπάρχει θάλασσα κοντά, πάλι προχωράς κατηφορικά, ποτέ δεν ανεβαίνεις ανήφορο ή βουνό. Μόνο να το κατεβαίνεις. Η πυρκαγιά συνήθως ανηφορίζει. Επίσης η φωτιά τρέχει πιο γρήγορα στο ανήφορο. Μόνο μια επιπλέον κλίση 10 μοιρών μπορεί να διπλασιάσει την ταχύτητα της φωτιάς.
(6) Αν βρίσκεσαι σε κατοικημένη περιοχή πας όπου υπάρχει τσιμέντο ή σώμα νερού
Πυλωτές σπιτιών, πλακόστρωτες πλατείες, γήπεδα μπάσκετ, δρόμους, κλπ. Ξάπλωσε στο τσιμεντένιο έδαφος. Η φωτιά θα περάσει από πάνω σου. (Ο δρόμος να είναι η τελευταία επιλογή).
Αλλιώς βρες: πισίνα, δεξαμενή, λίμνη, ποτάμι και ξάπλωσε μέσα.
(7) Μπες σε αμπέλι για να σωθείς
Αν μπείτε σε κτήματα που έχει αμπέλι, έχετε πιθανότητες να σωθείτε. Πιάνει πιο δύσκολα φωτιά γιατί έχει υγρασία.
(8) Αν βρίσκεσαι μέσα σε αυτοκίνητο και η φωτιά έχει κοντέψει, άφησέ το
Το θερμικό που δημιουργείται μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 800 βαθμούς Κελσίου. Όλα λιώνουν. Το αυτοκίνητο θα λιώσει, δε θα σε σώσει και θα ανατιναχθεί. Βγες έξω, κλείσε τη μηχανή, μην μπεις από κάτω, απομακρύνσου. Άσε το να καεί.
(9) Μην προσπαθήσεις να παραβγείς στο τρέξιμο την φωτιά
Μην την αφήσεις να σε κυνηγήσει. Ένα τείχος φωτιάς μπορεί να κινηθεί με ταχύτητα 33 χλμ την ώρα ή πιο γρήγορα και να προσπεράσει εύκολα έναν δρομέα. Επιπλέον, τα φλεγόμενα κάρβουνα μπορεί να εκτοξευθούν σε απρόβλεπτες κατευθύνσεις, πολλά μέτρα μακριά αναφλέγοντας νέες εκρήξεις μπροστά σου καθώς εσύ προσπαθείς να ξεπεράσεις σε τρέξιμο την φωτιά. Μάταια προσπάθεια!
(10) Όταν σε φτάσει η φωτιά, σταμάτα να τρέχεις. Τρέξε να μπεις μέσα στα καμένα:
Εάν δεν προλάβεις, και σε φτάσει η φωτιά…και σε πιάσει μέσα σε δασική έκταση ή χωράφι, με χαμηλή βλάστηση κάνεις το για πολλούς αδιανόητο: Τρέχεις αντίθετα, δηλαδή μπαίνεις μέσα στα καμένα! Μπορεί να κάψεις τα πόδια σου αλλά μπορεί να σωθείς. Τρέχοντας ψάχνεις πάλι τσιμέντο, δρόμο, κάτι… Ποτέ δεν τρέχεις να σε κυνηγήσει η φωτιά! Είναι δεδομένο θα σε φτάσει και θα σε κάψει.
(11) Σε περίπτωση αποκλεισμού – Εάν έχεις περικυκλωθεί, σκάψε λάκκο.
Αν έχεις τσάπα, ένα εργαλείο ή ένα ξύλο, σκάβεις στο χώμα ένα λάκκο και μπαίνεις μέσα με το πρόσωπο προς το χώμα. Αν προλαβαίνεις, κάλυψε το σώμα σου με το χώμα που μόλις έσκαψες. Τα πόδια σου να είναι προς το μέρος της φωτιάς που έρχεται. Πάνω από το κεφάλι σου βάλε ένα ρούχο ή μια πατανία και από πάνω χώμα.
Υπάρχει οξυγόνο από το πορώδες του εδάφους. Κράτησε τη μύτη και το στόμα κολλημένα στο χώμα. Η φλόγα θα περάσει από πάνω και γύρω γύρω. Μόλις περάσει από πάνω σου, σήκω και ανέπνευσε.
Αν δεν μπορείς να σκάψεις, η καλύτερη επιλογή σου είναι να εντοπίσεις μια τάφρο ή βαθύ ρέμα ή λακκούβα ή τρύπα και να πέσεις μέσα .
(12) Πάρε αλουμινόχαρτο μαζί σου
Εάν έχεις σπίτι αλουμινόχαρτο πάρε το μαζί σου, δεν πιάνει φωτιά. Είναι εύφλεκτο μόνο σε πολύ ψηλές θερμοκρασίες των 660 βαθμών Κελσίου! Τουλάχιστον κάπως θα προστατέψεις το κεφάλι σου. Τύλιξέ το. Επίσης, κάνει τέλεια ασπίδα και το σκριν ηλιοπροστασίας αυτοκινήτου παρμπρίζ αλουμινίου για τον ήλιο.
(13) Τελευταία και πιο ριψοκίνδυνη μέθοδος… Το αντιπύρ!
Πάντα σε χαμηλή βλάστηση.
Η φωτιά έρχεται… βάζεις φωτιά μπροστά σου στη χαμηλή βλάστηση μόνος σου, και με τη φορά του αέρα… Δηλαδή προχωράς πίσω από τον καπνό της φωτιάς που έβαλες, όχι μπροστά του καπνού. Έτσι μένει ένα κενό που δημιουργείς για να μπορέσεις να περάσεις και να επιβιώσεις με την ερχόμενη φωτιά να πέφτει σε καμένο. Η φωτιά στο καμένο έδαφος σταματάει.
(14) Εισπνοή καπνού: Επικίνδυνη για λιποθυμία επί του χώρου, αλλά και για αναπνευστικά μετά
Τα πιο πολλά θύματα πυρκαγιών πρώτα έπεσαν λιπόθυμα από τον πυκνό καπνό και μετά σε αναίσθητη κατάσταση κάηκαν. Όσοι ανέπνευσαν καπνό στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν, πρέπει άμεσα να επικοινωνήσουν με τον ιατρό τους: Να τους χορηγηθεί οξυγόνο, εισπνεόμενα, αντιβίωση, υγρά.
(15) Άλλες μικρές οδηγίες:
- Βγάλε οτιδήποτε μεταλλικό από πάνω σου επειδή θα αρχίσει να καίει και θα πάθεις έγκαυμα.
- Δέσε τα μαλλιά σου.
- Χρησιμοποίησε πατανίες για σβήσιμο της φωτιάς από πάνω σου.
- Μην προσπαθήσεις να σώσεις υλικά αγαθά, σπίτια, αυτοκίνητα, κλπ
- Άσε τα ζώα ελεύθερα πριν φύγεις.
- Κλείσε το γκάζι πριν φύγεις από το σπίτι.
- Μόνο αν έχεις χρόνο και αν η φωτιά είναι πολύ μακριά:Ράντισε τη στέγη του σπιτιού και τις κορφές των κοντινών σου δέντρων, όπως και τους κάδους σκυβάλων, και όποια ξηρά χόρτα τριγύρω, με το λάστιχο.
- Στο αυτοκίνητο πάντα να έχεις μια μάλλινη πατανία, σακάκι, αλουμινόχαρτο, νερό.
- Εάν αποφασίσεις να βοηθήσεις στην κατάσβεση: Πάρε μαζί σου μάσκα N95 ή φόρεσε διπλές χειρουργικές μάσκες (τώρα που έχουμε πολλές λόγω της πανδημίας με τον κορωνοϊό).
- Μην παίξεις τον ήρωα !
Δρ Έλενα Χαπέσιη
(μέλος οικογένειας πυροσβεστών)
https://www.facebook.com/elena.MuDr/posts/10158110744707385
