Ο καλλιτεχνικός κόσμος (και όχι μόνο) έχει δείξει με κάθε τρόπο την αντίθεσή του απέναντι στην υποβάθμιση των πτυχίων του, χωρίς αποτέλεσμα. Η κυβέρνηση επιμένει στον παραλογισμό αυτό και προκαλεί έτσι την κινητοποίηση των «βαριών» μέσων, που απειλούν με μαζική παραίτηση αν δεν αποσύρει το Προεδρικό Διάταγμα που απαξιώνει πλήρως τον κόπο των σπουδαστών του εν λόγω τομέα.
Συγκεκριμένα, πέρα από τις κινητοποιήσεις και τις διαμαρτυρίες σύσσωμου του καλλιτεχνικού κόσμου, το σύνολο των καθηγητών του Εθνικού Θεάτρου πήρε τη δική του αυστηρή θέση απέναντι στα γεγονότα και προειδοποιεί ότι θα παραιτηθεί εφόσον δεν τροποποιηθεί το ΠΔ 85. Η διορία μάλιστα που δίνει είναι μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου, ενώ σε περίπτωση που προχωρήσουν σε αυτή την κίνηση, θα είναι μεγάλη κρίση για το Εθνικό Θέατρο αφού θα χαθεί το διδακτικό έτος.
Οι δύσκολοι καιροί όμως, απαιτούν και δύσκολες αποφάσεις. Άνθρωποι που όλη τους η ζωή είναι ο πολιτισμός, έχουν αφοσιωθεί σε αυτόν, έχουν πάρει ρίσκα για χάρη του -μιας και δεν είναι ούτως ή άλλως εύκολο στην Ελλάδα να βιοπορίζεσαι από την τέχνη- παρακολουθούν το κράτος να στρέφεται κι άλλο εναντίον τους και να μειώνει την αξία τους.
Το Εθνικό Θέατρο βρίσκεται εδώ και λίγο καιρό σε καθεστώς κατάληψης και δε σκοπεύει να κάνει πίσω εάν δεν πάρει αυτό που θέλει. Σε Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο Σύλλογος Διδασκόντων της Δραματικής Σχολής του Εθνικού έκανε ξεκάθαρο ότι θα πάει μέχρι τέλους.
Σε ανακοίνωσή τους, οι καθηγητές σημειώνουν:
Η κατάληψη της Δραματικής Σχολής συνεχίζεται, εφόσον δεν υπάρχει κάποιο δείγμα θετικής επίλυσης του ζητήματος, με κίνδυνο σε λίγες εβδομάδες να χαθεί οριστικά το έτος σπουδών. Δηλώνουμε, λοιπόν, ότι εάν μέχρι τις 8/2 – οριακή ημερομηνία για την απώλεια του σπουδαστικού έτους – δεν έχουμε έμπρακτες ενδείξεις ότι οδεύουμε προς τροποποίηση του Π.Δ., σύσσωμοι εμείς, οι καθηγητές της Σχολής, θα υποβάλλουμε την παραίτησή μας.
Στη συνέχεια κάνουν λόγο για την αδιαφορία των αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών που «απαντούν απαξιώνοντας τη σπουδαιότητα του προβλήματος. Σκόπιμα αναφέρονται μόνο στη σχέση που έχουν π.χ. οι ηθοποιοί με τα Κρατικά Θέατρα, λέγοντας ότι ‘δεν αλλάζει τίποτα, εφόσον προσλαμβάνεστε με οντισιόν’, και αποσιωπώντας έτσι το πλήθος άλλων μορφών που μπορεί να πάρει η σχέση των καλλιτεχνών με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σκόπιμα διαδίδουν ότι ‘οι καλλιτέχνες, με 3ετείς σπουδές, θέλουν να πάρουν και πτυχίο ΑΕΙ’. Πρόσφατα μάλιστα, φτάσαμε σε σημείο αρθρογράφοι να αποκαλούν ‘κοινωνικό συντηρητισμό και αναχρονισμό’ τη σημασία που δίνουν οι καλλιτέχνες στους τίτλους σπουδών τους. Και δε διστάζουν να τους κατηγορήσουν ως υποκινούμενους από κόμματα της αντιπολίτευσης!»
Ενώ τονίζουν ακόμα πως «το Προεδρικό Διάταγμα έγινε με πρωτοβουλία των υπουργών Παιδείας και Εργασίας υπογράφηκε χωρίς καν να ζητηθεί η γνωμοδότηση του υπουργείου Πολιτισμού που είναι και αρμόδιο για τις καλλιτεχνικές σπουδές. Σε αυτό το Διάταγμα επιχειρείται να στριμωχτούν οι 8 βαθμίδες που αναγνωρίζει η Εκπαίδευση στις 4 κατηγορίες που αναγνωρίζει το Προσοντολόγιο του Δημοσίου. Και επινοείται ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ κατηγορία «Δ.Ε. αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών»,
Ολόκληρη η ανακοίνωση
Μια μικρή ιστορική αναδρομή για να φτάσουμε στο σήμερα:
• Το 1981 οι καλλιτεχνικές σχολές περνούν από την αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας σε αυτήν του Υπουργείου Πολιτισμού. Με βάση το Νόμο 1158 –που συνεχίζει να ισχύει μέχρι σήμερα– οι δραματικές σχολές, δημόσιες και ιδιωτικές, ανήκουν στην ανώτερη βαθμίδα εκπαίδευσης. Εποπτεύονται από το Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο είναι και ο κρατικός φορέας που απονέμει τους τίτλους σπουδών μετά από εισαγωγικές, κατατακτήριες και απολυτήριες εξετάσεις των σπουδαστών ενώπιον ειδικών επιτροπών του Υπουργείου.
• Από το 1981 μέχρι το 2003, το Υπουργείο Παιδείας μέσω ειδικών οργανισμών, ισοτιμούσε τα διπλώματα των καλλιτεχνικών σχολών με πτυχία ΤΕΙ.
• Μετά το 2003, με την κατάργηση της ανώτερης εκπαίδευσης, το Υπουργείο Παιδείας σταματά την ισοτίμηση των διπλωμάτων. Οι δραματικές σχολές μένουν έτσι στον αέρα, καθώς οι 3ετείς (τουλάχιστον) σπουδές που παρέχουν ουσιαστικά δεν αντιστοιχούν σε τίποτα! Συνεχίζουν όμως να ονομάζονται επισήμως «Ανώτερες»!
• Πολλές φορές οι αρμόδιοι επαγγελματικοί φορείς των καλλιτεχνών προσπάθησαν να ευαισθητοποιήσουν την Πολιτεία απέναντι σ’ αυτό το παράλογο, αλλά συναντούσαν είτε την απροθυμία συνεργασίας των Υπουργείων, είτε την ασυνέχεια της δημόσιας διοίκησης με τις αλλεπάλληλες αλλαγές υπουργών, είτε τη σθεναρή αντίσταση μερίδας ακαδημαϊκών.
Στις 17/12/2022, λοιπόν, υπογράφεται το Προεδρικό Διάταγμα 85 με πρωτοβουλία των Υπουργών Παιδείας και Εργασίας, χωρίς καν να ζητηθεί η γνωμοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού που είναι και αρμόδιο για τις καλλιτεχνικές σπουδές. Σε αυτό το Διάταγμα επιχειρείται να στριμωχτούν οι 8 βαθμίδες που αναγνωρίζει η Εκπαίδευση στις 4 κατηγορίες που αναγνωρίζει το Προσοντολόγιο του Δημοσίου. Και επινοείται ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ κατηγορία «Δ.Ε. αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών», υποβιβάζοντας έτσι τις 3ετείς καλλιτεχνικές σπουδές στο επίπεδο της κατηγορίας του απολυτηρίου Λυκείου.
Ήδη γνωρίζετε τη μεγάλη κινητοποίηση ολόκληρου του καλλιτεχνικού κόσμου και τις προσπάθειες των φορέων να ανοίξουν διάλογο με τους αρμόδιους της Πολιτείας. Αλλά μέχρι και σήμερα οι προσπάθειες υπήρξαν άκαρπες. Οι αρμόδιοι υφυπουργοί απαντούν απαξιώνοντας τη σπουδαιότητα του προβλήματος. Σκόπιμα αναφέρονται μόνο στη σχέση που έχουν π.χ. οι ηθοποιοί με τα Κρατικά Θέατρα, λέγοντας ότι «δεν αλλάζει τίποτα, εφόσον προσλαμβάνεστε με οντισιόν», και αποσιωπώντας έτσι το πλήθος άλλων μορφών που μπορεί να πάρει η σχέση των καλλιτεχνών με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σκόπιμα διαδίδουν ότι «οι καλλιτέχνες, με 3ετείς σπουδές, θέλουν να πάρουν και πτυχίο ΑΕΙ». Πρόσφατα μάλιστα φτάσαμε σε σημείο αρθρογράφοι να αποκαλούν «κοινωνικό συντηρητισμό και αναχρονισμό» τη σημασία που δίνουν οι καλλιτέχνες στους τίτλους σπουδών τους. Και δεν διστάζουν να τους κατηγορήσουν ως υποκινούμενους από κόμματα της αντιπολίτευσης!
Αλλά δεν λένε λέξη:
• για τα ζητήματα που θα ανακύψουν και αφορούν το δικαίωμά τους στη μετέπειτα καλλιτεχνική και εκπαιδευτική τους εξέλιξη
• για τα προβλήματα στην αναγνώριση των σπουδών τους από Ιδρύματα του εξωτερικού
• για τη μείωση των αποδοχών των καλλιτεχνών, αφού θα αμείβονται ως απόφοιτοι Λυκείου
• για την εργασιακή τους ανασφάλεια αλλά και την αποδυνάμωση της επαγγελματικής τους θέσης.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ξεκίνησε και η κατάληψη της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (όπως και εκείνη του ΚΘΒΕ και του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας). Μια σχολή σε κατάληψη δεν είναι κάτι ευχάριστο. Δεν είναι κανονικότητα. Οι συνέπειες στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι επώδυνες. Ωστόσο, στην καρδιά των σπουδαστών μας είναι τόσο μεγάλη η αίσθηση αδικίας, απαξίωσης και περιφρόνησης από μέρους της Πολιτείας, που δεν μπορούμε παρά να τους συμπαρασταθούμε, εφόσον αυτή την αδικία τη διαπιστώνουμε κι εμείς οι ίδιοι.
Ο Σύλλογος Καθηγητών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου γνωρίζει ότι για να επιλυθεί η εκκρεμότητα της διαβάθμισης των δραματικών σπουδών οι διαδικασίες μπορεί να είναι χρονοβόρες. Χρειάζεται όμως η πολιτική βούληση γι’ αυτή την επίλυση, καθώς και σαφή δείγματα ότι θα ξεκινήσουν επιτέλους οι διεργασίες. Σε αυτό το πλαίσιο και με δεδομένη την κατάληψη της σχολής, ο Σύλλογος αποφάσισε μια σειρά από ενέργειες:
1. Ζητά την άμεση τροποποίηση του Προεδρικού Διατάγματος 85/22, και την ένταξη των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών στην κατηγορία Τ.Ε. (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης).
2. Απευθύνει αίτημα ακρόασης προς τον Πρωθυπουργό και τους αρμόδιους για το θέμα Υπουργούς.
3. Στέκεται αλληλέγγυος στην κίνηση των ιδιωτικών δραματικών σχολών να προσφύγουν δικαστικά στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
4. Σε συνεννόηση με τις νομικές υπηρεσίες του Εθνικού Θεάτρου, επεξεργάζεται προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
5. Καλεί σε διάλογο τους καθηγητές της Σχολής του ΚΘΒΕ και της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, με σκοπό τον συντονισμό των ενεργειών μας.
6. Με δεδομένη την ανακοίνωση συμπαράστασης εκ μέρους του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης και των Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ της Αθήνας ζητάμε να ξεκινήσουμε έναν διάλογο με όλα τα τμήματα θεατρικών σπουδών για τη δίκαιη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων.
7. Η κατάληψη της Δραματικής Σχολής συνεχίζεται, εφόσον δεν υπάρχει κάποιο δείγμα θετικής επίλυσης του ζητήματος, με κίνδυνο σε λίγες εβδομάδες να χαθεί οριστικά το έτος σπουδών. Δηλώνουμε, λοιπόν, ότι εάν μέχρι τις 8/2 –οριακή ημερομηνία για την απώλεια του σπουδαστικού έτους– δεν έχουμε έμπρακτες ενδείξεις ότι οδεύουμε προς τροποποίηση του Π.Δ., σύσσωμοι εμείς, οι καθηγητές της Σχολής, θα υποβάλλουμε την παραίτησή μας.
Ο Σύλλογος Διδασκόντων
της Ανώτερης Δραματικής Σχολής
του Εθνικού Θεάτρου
