Η ραγδαία πρόοδος της τεχνολογίας έχει ανοίξει καινούργια και εξαιρετικά ενδιαφέροντα πεδία στην αγορά εργασίας, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες απασχόλησης και νέα επαγγέλματα. Ταυτόχρονα όμως κάποια επαγγέλματα άρχισαν σιγά σιγά να φθίνουν και να εξαφανίζονται, με αποτέλεσμα οι νεότερες γενιές να μην τα γνωρίζουν καν.
Παρακάτω παραθέτουμε 4 επαγγέλματα που μπορεί να μην υπάρχουν πια, αλλά αξίζει να παραμείνουν ζωντανά στη μνήμη μας.
Γανωτής
Οι γανωτές ή γανωματήδες ήταν τεχνίτες που έκαναν τα χάλκινα μαγειρικά σκεύη να λάμπουν. Πρόκειται για ένα επάγγελμα που χρονολογείται στη βυζαντινή εποχή και το όνομά του προέρχεται από το ρήμα γάνω (δίνω λάμψη στα αρχαία ελληνικά). Σε κάποιες περιοχές ήταν γνωστοί ως καλα(ϊ)τζήδες, από τον κασσίτερο (kalay στα τούρκικα) το υλικό με το οποίο γινόταν το γάνωμα των κουζινικών, όπως τηγάνια, ταψιά, μπρίκια και κουταλοπίρουνα. Οι επιδέξιοι τεχνίτες έσωζαν κυριολεκτικά ανθρώπινες ζωές, αφού τα αγάνωτα σκεύη σκούριασαν από την πολλή χρήση και ήταν επικίνδυνα. Η χρήση ανοξείδωτων υλικών, όπως το αλουμίνιο, για την κατασκευή οικιακών σκευών από βιοτεχνίες και βιομηχανίες, εξάλειψε τον κίνδυνο της οξείδωσης και συνετέλεσε αποφασιστικά στην εξαφάνιση του επαγγέλματος.
Γαλατάς
Οι γαλατάδες ήταν πλανόδιοι πωλητές που παρέδιδαν καθημερινά στα νοικοκυριά φρέσκο γάλα. Οι νοικοκυρές είτε τους περίμεναν στην είσοδο, είτε άφηναν αποβραδίς τα δοχεία ή τα μπουκάλια τους έξω από την πόρτα για να τα γεμίσουν με τη συμφωνημένη ποσότητα. Οι γαλατάδες φόρτωναν την πραμάτεια τους σε μουλάρια ή γαϊδάρους και ξεκινούσαν πολύ νωρίς το πρωί από τα χωριά τους για να κατευθυνθούν προς τα κοντινά αστικά κέντρα και να εξυπηρετήσουν την πελατεία τους. Η μονάδα μέτρησης της ποσότητας του γάλακτος ήταν το δράμι (3,203 γραμμάρια) που αποτελούσε υποδιαίρεση της οκάς (400 δράμια ισοδυναμούσαν με 1 οκά). Ο εκσυγχρονισμός της γαλακτοβιομηχανίας και η γιγάντωση των σουπερμάρκετ ήταν δύο στοιχεία που συνέβαλαν σημαντικά στην απαξίωση του επαγγέλματος και οδήγησαν στην εξαφάνισή του.
Σχεδιαστής Ταμπελών-Επιγραφών
Για δεκαετίες, οι ζωγραφισμένες στο χέρι ταμπέλες και επιγραφές κοσμούσαν από μικρά καταστήματα μέχρι μεγάλες επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα. Ο σχεδιασμός και η κατασκευή στις επιγραφές καταστημάτων γίνονταν από μάστορες με γνώσεις καλλιγραφίας και σχεδίου, οι οποίοι έβρισκαν έτσι μια διέξοδο για να ενισχύσουν τα εισοδήματά τους. Φτιαγμένες εξ ολοκλήρου στο χέρι με πενιχρά μέσα αλλά πολύ μεράκι, οι όμορφες ταμπέλες τραβούσαν τα βλέμματα των περαστικών και αποτελούσαν πηγή θαυμασμού. Στις μέρες μας το επάγγελμα του σχεδιαστή ταμπελών και επιγραφών καταστημάτων έχει σχεδόν εκλείψει, μιας και οι εφαρμογές της ψηφιακής τεχνολογίας έχουν διευκολύνει την μαζική παραγωγή στις επιγραφές καταστημάτων, προσφέροντας γρήγορες εκτυπώσεις υψηλής πιστότητας και ανάλυσης πάνω σε κάθε είδους επιφάνεια.
Μηχανικός Προβολής Κινηματογράφου
Πολλοί σινεφίλ κατατάσσουν την ταινία του Τζιουζέπε Τορνατόρε «Σινεμά ο Παράδεισος» ανάμεσα στις αγαπημένες τους όλων των εποχών. Σε αυτή αποτυπώνεται με τον πιο γλαφυρό και γλυκό τρόπο η μαγεία του κινηματογράφου μέσα από μια ιδιότυπη φιλία που αναπτύσσεται ανάμεσα σε ένα αγόρι και το μηχανικό προβολής του σινεμά της γειτονιάς του. Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα οι σκοτεινές αίθουσες αποτελούσαν σημείο αναφοράς για κάθε πόλη ή συνοικία ενός μεγάλου αστικού κέντρου. Οι ταινίες έρχονταν σε κομμάτια και οι μηχανικοί προβολής έπρεπε να τις μοντάρουν, να τις φτιάξουν σε συνεχόμενο φιλμ και μετά να το βάλουν να παίξει για το φιλοθεάμων κοινό. Η διαδικασία προβολής κάθε ταινίας απαιτούσε τεχνικές γνώσεις, επιδεξιότητα στο χειρισμό των φιλμ και μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια. Σήμερα δεν υπάρχουν πλέον αγανακτισμένοι θεατές να φωνάζουν: «Χασάπη! Γράμματα», αφού οι μηχανές προβολής με τις μπομπίνες αντικαταστάθηκαν από ψηφιακά συστήματα προβολής υπερυψηλής ανάλυσης.
