Επαγγέλματα με μέλλον που αναμένεται να έχουν τη μεγαλύτερη ανάκαμψη έως και το 2020, προσφέροντας αρκετές θέσεις εργασίας, είναι αυτά που ανήκουν στις κατασκευές που τα τελευταία χρόνια έχουν «πατώσει», στην εστίαση, στη γεωτεχνολογία, στην υγεία και στις μεταφορές.
Ωστόσο, για να μπορέσουν οι νέοι να ανταποκριθούν στη διεθνοποιημένη αγορά εργασίας, πρέπει να αναπτύξουν δεξιότητες σε επιστήμες διαφορετικές από αυτή που έχουν σπουδάσει. Παράλληλα, η ελληνική οικονομία θέλει -απεγνωσμένα- εξειδικευμένους τεχνίτες, καταδεικνύοντας την ανάγκη για στροφή προς την κατάρτιση, την ίδια στιγμή που η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας χωρίς στρατηγική προκρίνει χαμηλής ζήτησης και δαπανηρής λειτουργίας τμήματα ΤΕΙ.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε ο καθηγητής του τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτης Πετράκης και η ομάδα του, σχετικά με τις προοπτικές των κλάδων και των επαγγελμάτων της ελληνικής αγοράς εργασίας έως το 2020, τη μεγαλύτερη ανάκαμψη στην απασχόληση φαίνεται πως θα έχουν οι τομείς των κατασκευών, της εστίασης, της φυτικής-ζωικής παραγωγής, της υγείας καθώς επίσης και των μεταφορών.
Από την άλλη, οι κλάδοι που θα σημειώσουν κάμψη μέχρι το 2020 σε όρους απασχόλησης είναι το εμπόριο, ενώ ακολουθούν η δημόσια διοίκηση και η άμυνα, η παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών, ειδών ενδυμασίας και δερμάτινων ειδών και οι νομικές και λογιστικές δραστηριότητες.
Αύξηση στη ζήτηση θα καταγραφεί και για ειδικευμένους τεχνίτες στον πρωτογενή τομέα παραγωγής, την υγεία και την παροχή ατομικής φροντίδας, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Όπως θα δείτε και στον παρακάτω πίνακα της Καθημερινής, επαγγέλματα κλάδων όπως η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, το περιβάλλον και η πληροφορική αναμένεται να έχουν θετικές προοπτικές, καθώς είναι κλάδοι νευραλγικοί για την ελληνική οικονομία.
Ωστόσο, όπως ανέφερε μιλώντας στην «Κ» ο κ. Πετράκης, ιδιαίτερα σημαντικό είναι κάθε επιστήμονας-επαγγελματίας να διαθέτει βασικές γνώσεις και δεξιότητες από άλλους τομείς. «Τα προβλήματα που παρουσιάζονται σήμερα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μεμονωμένα. Ετσι, η γνώση διαφόρων επιστημών θα πρέπει να συνδυάζεται ώστε να υπάρχει μια περισσότερο σφαιρική προσέγγιση που να οδηγεί σε καλύτερη κατανόηση και άρα αντιμετώπιση των προβλημάτων» ανέφερε, προσθέτοντας ότι δεν χρειάζεται η… συλλογή πτυχίων αλλά απλώς επιμόρφωση. Βέβαια, το μήνυμα της έρευνας αφορά και τους πανεπιστημιακούς, οι οποίοι δημιουργούν τόσο τμήματα «κλειστά», περιχαρακωμένα και χωρίς την έννοια της διεπιστημονικότητας.
Δείτε παρακάτω τον σχετικό πίνακα:
Η Μεθοδολογία της Ανάλυσης
Η ανάλυση του βιβλίου επικεντρώνεται σε τρία βασικά ζητήματα, τα οποία το καθιστούν ξεχωριστό. Πρώτον, αφού παρουσιαστούν τα βασικά χαρακτηριστικά της επανισορρόπησης της ελληνικής οικονομίας, όπως και η προβληματική κατάσταση που χαρακτηρίζει την ελληνική αγορά εργασίας και την απασχόληση, αναπτύσσεται ένα μακρο-οικονομετρικό μοντέλο για την ελληνική οικονομία. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευέλικτο μοντέλο, όσον αφορά στα συμπεράσματα πολιτικής που προκύπτουν, το οποίο παρέχει εύλογες προβλέψεις για την περίοδο 2014 – 2020, σε τρία σενάρια (βασικό, αισιόδοξο και απαισιόδοξο). Δεύτερον, αναλύεται o δυναμισμός της ελληνικής οικονομίας και πιο συγκεκριμένα προχωρά στον εντοπισμό των δυναμικών κλάδων, οι οποίοι αναμένεται να επικρατήσουν, από πλευράς απασχολησιμότητας του εργατικού δυναμικού, την επόμενη πενταετία στην ελληνική οικονομία. Τέλος, χρησιμοποιώντας τις εκτιμήσεις που προκύπτουν από το μακρο-οικονομετρικό μοντέλο, πραγματοποιείται μια ανάλυση εισροών-εκροών για κάθε ένα από τα τρία σενάρια, προκειμένου να διερευνηθούν και να προσδιορισθούν οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, όχι μόνο για το σύνολο της απασχόλησης, αλλά επίσης για τον αριθμό των εργαζομένων ανά επαγγελματική κατηγορία και ανά κλάδο της οικονομίας (η ανάλυση περιλαμβάνει 64 κλάδους της οικονομίας και 123 διαφορετικές επαγγελματικές κατηγορίες). Συνεπώς, προσδιορίζονται τα επαγγέλματα και οι κλάδοι της οικονομίας με τις μεγαλύτερες απώλειες σε θέσεις εργασίας, καθώς και αυτοί για τους οποίους αναμένεται μια θετική τάση, μέχρι το 2020, οποιοδήποτε, εκ των τριών, σενάριο μακροοικονομικών εξελίξεων και αν επικρατήσει.
Αναλυτικότερα, στο εν λόγω βιβλίο αναπτύσσεται ένα νέο μακρο-οικονομετρικό μοντέλο για την ελληνική οικονομία. Το μοντέλο αυτό, σε συνδυασμό με τη χρήση Πινάκων Εισροών – Εκροών, αποτελεί τη βάση για τη μακροοικονομική πρόβλεψη των εξελίξεων στην ελληνική αγορά εργασίας έως το 2020.
Το μοντέλο εκτιμήθηκε χρησιμοποιώντας τριμηνιαία στοιχεία για την περίοδο 2000 – 2013, ενώ κύριοι στόχοι του υπήρξαν οι εξής:
- να είναι απλοποιημένο,
- ευέλικτο σε όρους ανάλυσης πολιτικών
- και ικανό να παρέχει αιτιολογημένες εκτιμήσεις για την περίοδο 2014 -2020.
Η ανάλυσή του αφορά σε τρία σενάρια:
α) Το βασικό σενάριο, αυτό δηλαδή που θεωρείται ως το περισσότερο πιθανό για να συμβεί και βασίζεται στις περισσότερο πιθανές εξελίξεις των εξωγενών μεταβλητών του μοντέλου, ενώ λαμβάνει υπόψη επενδύσεις από τα προγράμματα ΕΣΠΑ και ορισμένες δημόσιες επενδύσεις (αυτοκινητόδρομοι κ.λπ.).
β) Το αισιόδοξο σενάριο έχει ως αφετηρία το βασικό σενάριο, με μια θετική -για την οικονομία- μεταβολή κατά 5% σε όλες τις βασικές εξωγενείς μεταβλητές (εξωτερική ζήτηση κ.λπ.).
γ) Το απαισιόδοξο σενάριο έχει και αυτό ως αφετηρία το βασικό σενάριο, με μια αρνητική -για την οικονομία- μεταβολή κατά 2% σε όλες τις εξωγενείς μεταβλητές, ενώ δε λαμβάνει υπόψη του αναφορές σε επενδύσεις.
Με βάση τις εκτιμήσεις του μοντέλου αυτού και τη χρήση Πινάκων Εισροών – Εκροών, η ανάλυση του βιβλίου αποτυπώνει την αναμενόμενη εξέλιξη της απασχόλησης για τα τρία σενάρια (βασικό, αισιόδοξο, απαισιόδοξο):
α) ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας
για 21 κλάδους οικονομικής δραστηριότητας – 1ψήφια ανάλυση ΣΤΑΚΟΔ (Στατιστική Ταξινόμηση Κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας), και
για 64 υποκλάδους της οικονομίας – 2ψήφια ανάλυση ΣΤΑΚΟΔ,
β) ανά επάγγελμα
για 10 επαγγελματικούς κλάδους – 1ψήφια ανάλυση ΣΤΕΠ (Στατιστική Ταξινόμηση Επαγγελμάτων),
για 43 κατηγορίες επαγγελμάτων – 2ψήφια ανάλυση ΣΤΕΠ, και
για 124 επαγγέλματα – 3ψήφια ανάλυση ΣΤΕΠ.
Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για την απασχόληση, ανά επάγγελμα και ανά κλάδο, για τα έτη 2012 και 2013 αφορούν σε στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛ.ΣΤΑΤ.).
