ΓΝΩΜΟΥΛΑ

Απομυθοποιώντας τα παιδικά παραμύθια…

«Κι όλοι έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα. Ύστερα καληνύχτισε τον εφτάχρονο γιο της, τον σκέπασε κι έφυγε κλείνοντας το φως του δωματίου.» Η παραπάνω σκηνή για κάποιους και κάποιες από εμάς αποτελεί ένα κομμάτι από το παρελθόν, μια ανάμνηση από την παιδική μας ηλικία. Κάπως έτσι έχουν σκιαγραφηθεί οι μνήμες από τα χρόνια του νηπιαγωγείου […]

Default avatar

Guest Author

29 Οκτωβρίου, 2015

«Κι όλοι έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα. Ύστερα καληνύχτισε τον εφτάχρονο γιο της, τον σκέπασε κι έφυγε κλείνοντας το φως του δωματίου.»
Η παραπάνω σκηνή για κάποιους και κάποιες από εμάς αποτελεί ένα κομμάτι από το παρελθόν, μια ανάμνηση από την παιδική μας ηλικία. Κάπως έτσι έχουν σκιαγραφηθεί οι μνήμες από τα χρόνια του νηπιαγωγείου και ίσως του δημοτικού με παραμύθια. Για αυτά τα παιδικά παραμύθια θα σας μιλήσω σήμερα, για τα 3 γουρουνάκια, την σταχτοπούτα , την χιονάτη και τους 7 νάνους, για τον Χάνσελ και Γκρέτελ κτλ.

Από αυτήν την ευαίσθητη ηλικία που ανέφερα παραπάνω, αρχίζουμε να διαμορφώνουμε τα πρώτα στοιχεία του χαρακτήρα μας. Τα παραμύθια λοιπόν, αποτελούσαν και συνεχίζουν να αποτελούν ερεθίσματα για εμάς. Σίγουρα συμβάλουν στην διαμόρφωση των απόψεων και του τρόπου οπτικής αντίληψης ενός πεντάχρονου που δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να μιμείται. Δυστυχώς, τα παραδοσιακά τουλάχιστον παραμύθια καθόλου ωφέλιμα κι εποικοδομητικά δεν μπορούν να φανούν στην ψυχοσύνθεση ενός μικρού παιδιού, όταν μάλιστα είμαστε παγκοσμίως αντιμέτωποι με πληθώρα κοινωνικών προβλημάτων: βία, ρατσισμό, κρίση στις διαπροσωπικές σχέσεις…

Αρκετά όμως , με τις «αμπελοφιλοσοφίες». Ήρθε η ώρα να σας αναλύσω το συλλογισμό μου. Τα παραμύθια αυτά δεν είναι τίποτα παραπάνω από ιστοριούλες που βασίζονται σε στερεότυπα. Τι εννοώ στερεότυπα; Οι πλούσιοι είναι πάντα οι κακοί και οι μοχθηροί της υπόθεσης, οι κοινωνίες είναι ανδροκρατούμενες, τη στιγμή που οι γυναίκες αποτελούν κατεξοχήν πηγή αστείρευτης ομορφιάς. Πιο συγκεκριμένα, ο ρόλος της γυναίκας στα παιδικά παραμύθια είναι μονόπλευρος και ταυτίζεται με την εξωτερική εμφάνιση. Ας θυμηθούμε λίγο την αρνητική εντύπωση που έχει διαμορφωθεί γύρω από τις αδερφές της Σταχτοπούτας. Από πότε η διαφορετική ( άσχημη κατά τα πρότυπα της κοινωνίας) εμφάνιση σημαίνει κάτι αρνητικό; Από πότε αυτή η δήθεν «ασχήμια» ταυτίζεται με την ασχήμια της ψυχής του ανθρώπου. Αν το σκεφτείτε λίγο θα διαπιστώσετε πως οι αδερφές της παρουσιάζοντα η μία παχιά με χοντρή μύτη και η άλλη αδύνατη με φακίδες και γαμψή μύτη, ενώ επίσης υποδύονται τις ζηλιάρες και τις …ξινές . Η ομορφιά θεοποιείται και μια εμφάνιση διαφορετική αντιμετωπίζεται ρατσιστικά.Θυμηθείτε ακόμη, στην Χιονάτη την βασίλισσα που ξυπνάει και κοιμάται ρωτώντας αν είναι η ομορφότερη σε όλο το βασίλειο.

Άλλο ένα στοιχείο που θα ήθελα να σχολιάσω είναι εκείνο του μη ρεαλισμού. Τα παιδικά παραμύθια απέχουν πολύ από την πραγματικότητα και τα δεδομένα της ζωής. Τι εννοώ; Δίνουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά σε ζώα: οι λύκοι ή τα γουρουνάκια μιλάνε κι έχουν ανθρώπινα συναισθήματα. Επίσης πολλές από τις σκηνές που αναπαράγουν θα μπορούσαν άνετα να αποτελούν σκηνές για θρίλερ: Πόσο γλυκό και αθώο είναι να βλέπεις το λύκο να τρώει 2 άτομα και μετά την κοκκινοσκουφίτσα να τον ξεκοιλιάζει προσθέτοντας στην κοιλιά του πέτρες; Πόσο ταιριαστή σε παιδικό παραμύθι είναι η εικόνα μια γριάς-μάγισσας να ετοιμάζει να μαγειρέψει ένα παιδάκι;

Δε λέω, τόσο εγώ όσο κι εσείς τα λατρέψαμε, τα αγαπήσαμε κι εν μέρει ήταν κάποτε η καθημερινότητα μας! Ίσως όμως,  έφτασε η στιγμή να αρχίσουμε να τα απομυθοποιούμε, όταν δεν ωφελούν πρώτα εμάς κι έπειτα την κοινωνία συνολικότερα. Ας στραφούμε σε παιδικά παραμύθια που έχουν «ουσία» και μπορούν να συμβάλουν στην καταπολέμηση του ρατσισμού σε ό, τι διαφορετικό για μας (χρώμα, φύλο, καταγωγή, σεξουαλικός προσανατολισμός κτλ). Το ερώτημα πάντως, έχει ως εξής: θέλουμε μια κοινωνία που αναπαράγει στερεότυπα ή μια κοινωνία προοδευτική;

OUR20s

ΓΝΩΜΟΥΛΑ

Υπολογισμοί που κάνουμε κι ας μην μας άρεσαν ποτέ τα μαθηματικά

hashtag

BEST_OF_THE_INTERNET