Κάποιες φορές στη ζωή σου, μπορεί να χρειαστεί να μιλήσεις μπροστά σε κοινό, να κάνεις μία παρουσίαση στη σχολή ή στη δουλειά μας, να συμμετέχεις σε μια δημόσια παράσταση ή να πεις κάτι σημαντικό σε ένα/μία φίλο/η μας, στον/στη σύντροφό μας, στον εργοδότη μας. Συνήθως σε λούζει κρύος ιδρώτας και μόνο στην σκέψη ότι πρέπει να μιλήσεις μπροστά σε κόσμο ή να ανακοινώσεις κάτι τόσο σοβαρό. Μην ανησυχείς. Δεν είσαι ο μόνος!
Οι περισσότεροι πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και κατά το πέρας μιας τέτοιας ομιλίας, αισθάνονται έντονο stress κι άγχος, ενώ εκδηλώνουν και σωματικά συμπτώματα, όπως τρέμουλο, ναυτία, ταχυπαλμία. Βέβαια, το χειρότερο είναι πως αυτά τα συμπτώματα, συνήθως κάνουν το άτομο να αποφεύγει παρόμοιες καταστάσεις, με αποτέλεσμα να χάνει σημαντικές ευκαιρίες! Το πρόβλημα ανήκει στην κατηγορία της κοινωνικής φοβίας, μπορούμε όμως και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αν θέλουμε να επωφεληθούμε και κυρίως να ζήσουμε αυτές τις ιδιαίτερες για εμάς εμπειρίες, ακολουθώντας τα παρακάτω:
Μην περιμένεις να είσαι τέλειος.
Οι υπερβολικές απαιτήσεις που έχουμε από τον εαυτό μας καταλήγουν συχνά σε αποτυχία, καθώς δεν είναι ρεαλιστικές και δεν εκτιμούν τις αδυναμίες μας ή τον βαθμό δυσκολίας της κάθε περίστασης. Η τελειομανία είναι εκεί για να μας θυμίζει πολλές φορές την ανεπάρκειά μας, μιας κι η ζωή μας δείχνει πως δεν είμαστε τόσο τέλειοι. Τελικά, δεν συνειδητοποιούμε το αυτονόητο: ότι δεν είμαστε μηχανές και δεν μπορούμε να είμαστε τέλειοι σε όλα. Επομένως, είναι προτιμότερο να λέμε στον εαυτό μας ότι θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Και φυσικά, σ’ αυτό το πλαίσιο να επιτρέπονται και τα λάθη και να εκτιμώνται κι οι ατυχίες που ιδιαίτερα σε ομιλίες και παρουσιάσεις μπορεί να συμβούν. Άλλωστε, δεν παίρνουμε κάθε μέρα το μικρόφωνο στο χέρι ή δεν αποκαλύπτουμε κάθε μέρα μεγάλες αλήθειες ή κάτι σημαντικό για εμάς.
Μην σκέφτεσαι τι θα πουν οι άλλοι.
Η υπερβολική σημασία που δίνουμε στη γνώμη των άλλων και ιδιαίτερα των «σημαντικών άλλων», μας προκαλεί συχνά ακόμα μεγαλύτερο άγχος όταν καλούμαστε να παρουσιαστούμε μπροστά σε κοινό ή να μιλήσουμε προσωπικά με κάποιον άλλο για κάτι σημαντικό. Ο φόβος του πιθανού εξευτελισμού ή της απόρριψής είναι εκεί για να μας θυμίζει την αρνητική αυτοεικόνα που έχουμε για τον ίδιο μας τον εαυτό. Πολλές φορές εικάζουμε κι άλλωστε δεν μπορούμε ακριβώς να ξέρουμε τι θεωρούν ιδανικό οι άλλοι. Οπότε αυτή η (μη ρεαλιστική κιόλας) ιδέα του τι θεωρούν οι άλλοι ιδανικό, μας κάνει να έχουμε υπερβολικές απαιτήσεις από εμάς τους ίδιους. Δεν είναι άδικο προς εμάς;
Σκέφτεσαι: Γιατί να εκτεθώ;
Πολύ απλά …για να βγεις από το καβούκι σου. Εφόσον, έχεις κάνει μια σεβαστή, ηθική προσπάθεια για να πεις κάτι με τον τρόπο σου, η κατάθεσή σου θα είναι αυθεντική, οπότε μην φοβάσαι να εκτεθείς. Ακόμα, δεν είναι όλοι και τόσο πια αυστηροί με άτομα που έχουν να δώσουν μια δημόσια παράσταση. Είναι και εκείνοι άνθρωποι κι αντιλαμβάνονται τη δυσκολία του έργου που έχεις να αντιμετωπίσεις. Και σίγουρα δεν κρίνονται όλα από μια ομιλία. Όλοι κάνουμε λάθη.
Η έκθεσή σου μάλιστα, μπορεί να εμπνεύσει κάποιον, να τον κάνει να σκεφτεί, να προβληματιστεί, να δημιουργήσει ή να νιώσει κάποιο συναίσθημα. Ταυτόχρονα, θα είσαι εσύ το παράδειγμα μιας δημόσιας ομιλίας που μπορεί να δώσει σε κάποιον το κίνητρο να τολμήσει να μιλήσει ανοιχτά για τις σκέψεις του, ενώ ταυτόχρονα νικάς και τον δικό σου φόβο να εκτεθείς, την ώρα που εκτίθεσαι. Ειδικά αν θέλεις να παρουσιάσεις ή να πεις κάτι το οποίο σε ενδιαφέρει, είναι πολύ δημιουργικό να το μοιράζεσαι με κάποιον που τον αφορά και τον ενδιαφέρει επίσης.
Αποδέξου τα αρνητικά συναισθήματα που νιώθεις.
Μην φοβάσαι να παραδεχτείς πως «Ναι, νιώθω απαίσια / Αγχώθηκα / Φοβάμαι», αν νιώσεις κάτι ανάλογο, προτού βγεις να μιλήσεις . Μην απωθήσεις το αρνητικό συναίσθημα που θα νιώσεις, καθώς είναι πολύ πιθανό να σε κατακλύσει κατά τη διάρκεια της σημαντικής σου παράστασης. Εξέφρασε το πόσο δύσκολα νιώθεις, πάρε τηλέφωνο έναν δικό σου άνθρωπο ή κράτα το χέρι κάποιου αγαπημένου σου προσώπου. Κάνε χιούμορ με τους γύρω σου, αυτοσαρκάσου. Μπορεί να σε κάνει να χαλαρώσεις ή να απομυθοποιήσεις, έστω για λίγο την όλη κατάσταση και εσένα κυρίως. Γέλα με τον εαυτό σου. Επίσης, κατά τη διάρκεια της ομιλίας/παράστασής σου, αν νιώθεις ακόμα άγχος, εξέφρασε τη δυσκολία σου στο κοινό και το πώς νιώθεις. Θα σε εκτονώσει και σίγουρα αμέσως θα νιώσεις και τους άλλους λιγότερο αυστηρούς απέναντί σου. Μην ξεχνάς ότι είσαι άνθρωπος.
Εστίασε προς τα εκεί που σε κάνει να νιώθεις πιο άνετα.
Κατά την παρουσίαση, δοκίμασε να κοιτάς το κενό στο βάθος του χώρου ή σκέψου πως καθώς μιλάς, απευθύνεσαι στο πιο αγαπημένο σου πρόσωπο. Κοίτα κάποιον από το κοινό που έχεις παρατηρήσει πως ανταποκρίνεται θερμά σε αυτά που λες ή εστίασε σε κάποιον δικό σου άνθρωπο που βρίσκεται στο ακροατήριο. Κοίτα προς τα εκεί που σε κάνει να νιώθεις πιο άνετα και κάνε διάφορες ερωτήσεις στα άτομα που σε παρακολουθούν, καθώς μπορεί να νιώσεις καλύτερα αλληλεπιδρώντας. Αν δεν πιάσουν όλα αυτά, σκέψου ότι όλοι έχουν μύτη ελέφαντα και μόνο εσύ είσαι ο φυσιολογικός. Να είσαι σίγουρος πως θα πιάσει. Κι όπως είπαμε εκείνη την ώρα, είναι χαλαρωτικό το χιούμορ για το άγχος σου.
Προετοιμάσου σωστά.
Η οργάνωση και η σωστή προετοιμασία είναι κάτι που σε διευκολύνει και σου προκαλεί λιγότερο άγχος, καθώς νιώθεις μια παραπάνω σιγουριά για τον εαυτό σου. Όταν όλες οι συνθήκες είναι σωστά προγραμματισμένες. Δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες, δηλαδή στην περίπτωση αυτή, αυτές που θα σε κάνουν να νιώσεις εσύ άνετα.
Συνήθως, το να κάνεις πρόβα αυτά που έχεις να παρουσιάσεις και να πεις είναι κάτι που βοηθάει αρκετά. Στην περίπτωση της ομιλίας όμως, δεν συνίσταται να μάθεις αυτολεξεί τα λόγια σου, επειδή μπορεί να τα ξεχάσεις εύκολα από το άγχος. Επίσης. μπορείς να πεις τα λόγια σου μπροστά στον καθρέφτη για να πάψει πια να σε αγχώνει η φανταστική σου εικόνα. Ακόμη, φόρα το τυχερό σου βραχιολάκι ή έχε μαζί σου κάτι που πιστεύεις ότι σου φέρνει γούρι, προσευχήσου στο δωδεκάθεο ή όπου αλλού θες, πιες νερό, αλλά όχι πολύ γιατί ίσως μετά να θες συνέχεια τουαλέτα ή απλά …κλείσε τα μάτια και σταμάτα να σκέφτεσαι. Πάρε μια βαθιά ανάσα και βγες!
Μην ξεχνάς επίσης πως όλα είναι θέμα συνήθειας. Άρα, την επόμενη φορά που θα ξαναπροσπαθήσεις, μπορεί να τα πας ακόμα καλύτερα.
Βέβαια στο πίσω μέρος του μυαλού σου πρέπει πάντα να έχεις ότι ίσως χρειαστεί να κάνεις διορθώσεις στο αρχικό σου σχέδιο ή να το αλλάξεις τελευταία στιγμή. Έτσι, σε τέτοιες περιστάσεις πρέπει να προσαρμοζόμαστε εύκολα κι όχι να απογοητευόμαστε, για το δικό μας καλό. Με λίγα λόγια, να είσαι έτοιμος να αυτοσχεδιάσεις όποτε αυτό κρίνεται απαραίτητο! Κι όλα θα πάνε καλά!
